Πολύ συχνά η ποιότητα της γνώσης δε συνάδει με την εκδοτική δραστηριότητα. Υπάρχουν κείμενα, άρτια γνώσεως και συγκινήσεως που αδυνατούν ή δεν επιθυμούν μια εκδοτική διέξοδο. Ιδού ένα ακόμη παράδειγμα:
WILLIAM BLAKE
(1757 – 1827)
«Μετριοπάθεια, Σύνεση, Δικαιοσύνη, Καρτερία,
οι τέσσερις πυλώνες της τυραννίας»
Ο Μπλέηκ έβλεπε από μικρός οράματα. Στα τέσσερά του είδε το θεό στο παράθυρο και τον τιμώρησε ο πατέρας του για τα ψέματα που λέει. Όλη του η τέχνη, ζωγραφική και ποιητική, είναι οραματική και εχθρική προς τον βρετανικό εμπειρισμό των Newton, Locke και Bacon, τους οποίους μισούσε θανάσιμα. Οι φιγούρες των χαρακτικών του, από τις πιο πολύπλοκες μέχρι τις απλοϊκότερες, είναι προϊόντα αντιγραφής από τον υπαρκτό κόσμο των πνευμάτων που ζούσαν στην φαντασία του, όπως ισχυριζόταν. Ακόμη και η ίδια η πρωτοποριακή χαλκογραφική τυπογραφική μέθοδος που επινόησε, με σκοπό να ταρακουνήσει τις αισθήσεις του θεατή, κι η οποία συνδυάζει τον ζωγράφο και τον ποιητή, ήταν αποτέλεσμα υπαγόρευσης από τον νεκρό αδελφό του. Τέχνη ήταν το πάθος του, η αναγκαιότητα να έρθει σε ρήξη με την υπάρχουσα πραγματικότητα.
«Η Ρώμη και η Ελλάδα μηρυκάζοντας παρέσυραν την Τέχνη μέσα στο στομάχι τους και την κατέστρεψαν. Οι κλασικοί! Οι κλασικοί είναι που ερημώνουν την Ευρώπη με πολέμους κι όχι οι Γότθοι».
Για να το πράξει αυτό έπρεπε να πειραματιστεί και να την αναγεννήσει. Μέσω της ποιητικής και ζωγραφικής τέχνης του προσπάθησε να καταστρέψει κάθε τι δοσμένο. Μισούσε την καθεστηκυία ορθότητα της μαθηματικής γραμμής στην αρχαιοελληνική τέχνη. Αντίθετα, λάτρεψε το μεσαιωνικό άγαλμα μοναχικά και σε πείσμα της εποχής του. Πίστευε πως «ο δρόμος της υπερβολής οδηγεί στο Βασίλειο της σοφίας». Τεταρτοβάθμιος οραματισμός. Πρωτογενής αθωότητα.
«Απεχθάνομαι να μιμούμαι. Παραμένω πιστός στο αληθινό Στυλ της Τέχνης που είναι η Τέχνη της Επινόησης και όχι της Μίμησης. Η Φαντασία είναι ο Κόσμος μου. Αυτός ο κόσμος του Χρήματος έχει μικρή σημασία για μένα».
Η ανεξέλεγκτη κι υπονομευτική φαντασία του τον οδήγησε στο περιθώριο. Τον μίσησαν. Τους μίσησε. Τον είπανε παράφρονα. Τους περιφρόνησε. Ακόμα και ο κληρονόμος του πείστηκε στο τέλος πως η ιδιοφυΐα του Μπλέηκ εμπνέεται από τον σατανά και έτσι πολλά έργα του καταστράφηκαν. Διασώθηκαν όμως αρκετά από κάποιους τολμηρούς φιλότεχνους που αγόραζαν συνολικά περίπου τα πέντε από τα δώδεκα συνολικά αντίτυπα μιας έκδοσης, για να αναφέρω ένα συγκεκριμένο ιστορικό παράδειγμα, γεγονός που τον χαροποιούσε γιατί ήξερε πως τα λιγοστά αντίτυπα αυτά ήταν ικανά να τον διατηρήσουν στην αιωνιότητα. Γιατί γνώριζε καλά πως «Είμαι πιο διάσημος στον Παράδεισο για τα έργα μου απ ό,τι θα μπορούσα να συλλάβω».
«Απαιτώ λοιπόν από τους Εραστές της τέχνης την Ενθάρρυνση που μου οφείλεται. Εάν συνεχίσουν να μου την αρνούνται, αυτοί χάνουν και όχι εγώ, και αυτούς θα Περιφρονήσουν οι Μεταγενέστεροι».
Δημόσια Προσαγόρευση William Blake
Το κείμενο αυτό γράφτηκε ύστερα από την ανάγνωση του διδακτορικού του Γιάννη Κονταράτου: μια απολαυστική εργασία 311 σελίδων για τη ζωή και το έργο του ρομαντικού πολυκαλλιτέχνη Γούίλιαμ Μπλέηκ, γραμμένη χωρίς ψευδοεπιστημονικό ύφος, με μοντέρνα δομή και με πλούσια παράθεση καλλιτεχνικών τεκμηρίων. Στην ανάρτηση αυτή εστίασα εν συντομία σε ένα μόνο σημείο της διατριβής που διατρέχει όμως όλα τα κεφάλαια της διατριβής: το ρόλο του οράματος στη ζωή και το έργο του οπτασιαστή Γουίλιαμ Μπλέηκ.
Μπορείτε να την διαβάσετε ελεύθερα (ή να την αποθηκεύσετε για μετά) πατώντας τον σύνδεσμο αυτό.
.
