Ήταν 2005 κι έγραφα τότε στην Εποχή. Κάποια στιγμή, στη συντακτική επιτροπή έπεσε η ιδέα να κάνουμε ένα αφιέρωμα στα νυχτερινά σχολεία και, μιας και το βρήκα πολύ γοητευτικό, το ανέλαβα όλο μόνος μου. Ανάμεσα στα πρόσωπα που μου υποδείχτηκε να επικοινωνήσω ήταν και ο ποιητής Αργύρης Χιόνης, ο οποίος είχε φοιτήσει σε νυχτερινό σχολείο.
Εγώ τότε, λόγω νεότητας, είχα μια τάση κάπως ισοπεδωτική απέναντι στους ανθρώπους. Θυμάμαι, είχα γνωρίσει την Αθηνά Νικολάου, η οποία μού είχε συστηθεί ως ποιήτρια, και την είχα αποπάρει: «Ε καλά, όλος ο κόσμος γράφει». Και μου απάντησε κατευναστικά: «μπορεί να γράφει όλος ο κόσμος που συναναστρέφεσαι εσύ, αλλά δε γράφει όλος ο κόσμος». (Μετά διάβασα την ποιητική της σύνθεση «Οι ένοχοι», που τη βρήκα συναρπαστική, έγραψα κι ένα σημείωμα γι` αυτή στην Εποχή, κι έτσι ένιωσα ότι επανόρθωσα κάπως και εξιλεώθηκα).
Μέσα λοιπόν σ` αυτό το κλίμα και με την τάση να ισοπεδώνω ανθρώπους – και ιδίως ανθρώπους των γραμμάτων – για μένα ο Αργύρης Χιόνης ήταν ένας παλιός μαθητής νυχτερινού σχολείου που γράφει ποιήματα – τα οποία αγνοούσα – και όχι ένας ποιητής που στο παρελθόν φοίτησε σε νυχτερινό σχολείο. Του τηλεφώνησα λοιπόν, είχαμε μια σύντομη συνομιλία, και μου έδωσε τη διεύθυνσή του στο χωριό να του στείλω την εφημερίδα όταν τυπωθεί.
Το δισέλιδο αφιέρωμα μπήκε «σαλόνι» στο φύλλο 757 της 27 Φεβρουαρίου 2005 της Εποχής με κεντρικό τίτλο «Η κομματιασμένη ζωή των εργαζομένων μαθητών».
Πέρασαν τα χρόνια, μεγάλωσα, διάβασα Χιόνη, και εκνευρίστηκα που μου δόθηκε στη ζωή μου η ευκαιρία να συνομιλήσω μαζί του και δεν της έδωσα την αξία που θα `πρεπε. Επίσης, τώρα που ξαναδιαβάζω το κείμενο, θυμώνω που δε μετέφερα αυτούσια τα λόγια του, αλλά αφηγήθηκα εγώ τα λεγόμενά του. Αλλά ακόμα τότε δεν είχα γίνει λάτρης της προφορικότητας.
Ντρέπομαι λίγο γι` αυτό το κείμενο και την ιστορία του, αλλά επειδή θεωρώ ότι έχει κάποια ιστορική αξία, ας μπει:
Ένας διανοούμενος, ένας νυχτερινός μαθητής
Τα εσπερινά σχολεία μπορεί να είναι β’ ευκαιρίας, δεν είναι όμως και β’ κατηγορίας! Αυτό καταδεικνύει η πορεία που χαράσσουν οι μαθητές μετά την περάτωση του σχολείου. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις αποφοίτων των εσπερινών σχολείων που συνέχισαν τις σπουδές τους στο Πανεπιστήμιο και κατόπιν διακρίθηκαν στα γράμματα, στις τέχνες, στις επιστήμες.
Μία τέτοια περίπτωση αποτελεί και ο 60χρονος σήμερα ποιητής και μεταφραστής Αργύρης Χιόνης. Στα μαθητικά του χρόνια, έχοντας παρακολουθήσει μόνο την πρώτη τάξη του Γυμνασίου, λόγω οικονομικών δυσχερειών αναγκάστηκε να διακόψει το σχολείο και να πιάσει δουλειά στου Λαμπρόπουλου ως «μικρός για τα θελήματα». Παράλληλα γράφτηκε στο 2ο εξατάξιο – τότε – εσπερινό Γυμνάσιο που βρισκόταν στη γωνία των οδών Χέυδεν και Αχαρνών κοντά στη Βικτώρια.
Τα προβλήματα στο χώρο της νυχτερινής εκπαίδευσης ήταν πολλά, αλλά και η πολιτικοποίηση έντονη. Οι νυχτερινοί μαθητές με το Σ.Ε.Μ.Μ.Ε. (Σύλλογο Εργαζομένων Μαθητών Μέσης Εκπαίδευσης) συμμετείχαν ενεργά στο γενικότερο κίνημα της εποχής, προβάλλοντας συγκεκριμένα αιτήματα. Το κυριότερο από αυτά ήταν η κατάργηση των διδάκτρων, κάτι που μετά από αγώνες πέτυχαν. Στα πλαίσια των πολιτικών δραστηριοτήτων τους, οι νυχτερινοί μαθητές εξέδιδαν τη μαχητική εφημερίδα «Μαθητική», στην οποία ο Αργύρης Χιόνης δημοσίευσε – με ψευδώνυμο- τα πρώτα του κείμενα.
Αφού τέλειωσε το εσπερινό Γυμνάσιο, αν και επιθυμούσε να συνεχίσει τις σπουδές του, εξακολούθησε να εργάζεται στου Λαμπρόπουλου ως υπάλληλος του λογιστηρίου πλέον. Στα χρόνια της δικτατορίας έζησε στο εξωτερικό (Γαλλία και Ολλανδία) και σε ηλικία 28 ετών γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, όπου σπούδασε ιταλική φιλολογία. Το 1982 προσλήφθηκε ως μεταφραστής στο Συμβούλιο της Ε.Ο.Κ., όπου εργάστηκε ως το 1992.
Σήμερα είναι εγκατεστημένος στο χωριό του, το Θροφαρί Κορινθίας. Θυμούμενος τη φοίτησή του στο εσπερινό Γυμνάσιο τα αισθήματά του είναι ανάμεικτα. «Ένιωθα περήφανος, γιατί ήμουνα προλετάριος και αγωνιστής, ταυτόχρονα όμως ένιωθα και αδικημένος. Θυμάμαι ότι υπήρχαν 3-4 μαθητές οι οποίοι έρχονταν στο εσπερινό όχι επειδή δούλευαν, αλλά επειδή την ημέρα έκαναν φροντιστήριο για να μπουν στο Πανεπιστήμιο. Πολύ λίγοι μαθητές των εσπερινών σχολείων είχαν πρόσβαση στα πανεπιστήμια…»
