Τι σκεφτόμαστε όταν ακούμε «ιμπρεσιονισμός»; Γάλλους ζωγράφους, όπως ο Monet, ο Manet, ο Degas, o Pissarro και ο Renoir. Οι πιο γνωστοί, δηλαδή, του ρεύματος που ταρακούνησε τα νερά της ακαδημαϊκής ζωγραφικής παράδοσης και ήρθε σε ρήξη με αυτήν. Ο Renoir έλεγε «ζωγραφίζω με το καβλί μου», ενδεικτικό μιας ατμόσφαιρας ανδροκρατούμενης. Υπάρχει, όμως, και μια ιστορία της τέχνης «από την πλευρά των γυναικών». Λιγότεροι γνωρίζουν την Berthe Morisot (1841-1895), την ιέρεια του ιμπρεσιονισμού και ένα από τα ιδρυτικά μέλη του κινήματος τούτου, που μνημονεύουμε σήμερα χάρη σε μια διεθνή αναδρομική έκθεση μεταξύ Γαλλίας, ΗΠΑ και Καναδά.

Η έκθεση έχει τον τίτλο «Berthe Morisot: Woman Impressionist». Περιλαμβάνει 70 έργα της, από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές που βρίσκονται ανά τον κόσμο. Συνδιοργανώνεται από τους φορείς: Musée d’Orsay (Γαλλία), the Barnes Foundation (ΗΠΑ), Dallas Museum of Arts (ΗΠΑ), και Musée national des beaux-arts du Québec (Καναδάς).

Κατά τα λεγόμενα του τεχνοκριτικού Gustave Geffroy το 1894, η Berthe Morisot ήταν μια από τις «τρεις μεγάλες κυρίες» του Ιμπρεσιονισμού, μαζί με την Marie Bracquemond και την Mary Cassatt.

Η Morisot εξέθεσε έργα της για πρώτη φορά το 1864 στο «επίσημο» Σαλόνι της γαλλικής Ακαδημίας. Το 1874 ένωσε τις δυνάμεις της με τους «απορριφθέντες» ιμπρεσιονιστές στην πρώτη τους έκθεση, στο στούντιο του φωτογράφου Nadar. Ήταν η μόνη γυναίκα σε εκείνη την έκθεση, όπου συμμετείχαν οι Cézanne, Degas, Monet, Pissarro, Renoir και Sisley. «Ανάμεσα σε πέντε-έξι παλαβούς είναι και μια γυναίκα», παρατήρησε ο τεχνοκριτικός Albert Wolff στη Le Figaro, που αργότερα θα την παραδεχόταν ως μια από τις καλύτερες ζωγράφους του εν λόγω ρεύματος.

Θυγατέρα εύπορης οικογένειας, η Morisot έλαβε καλλιτεχνική παιδεία, κάτι που συνηθιζόταν για τις κόρες των πλουσίων. Αυτό που δεν συνηθιζόταν ήταν έπειτα να συνεχίσουν την ενασχόληση με τη ζωγραφική, να εμπλακούν σε καλλιτεχνικούς κύκλους και να σταδιοδρομήσουν στο χώρο των τεχνών. Από αυτή την άποψη, έσπασε τους κανόνες της κοινωνικής της τάξης. Είχε ξεκινήσει μαθήματα ζωγραφικής μαζί με την αδελφή της, την Edma, με δάσκαλο τον διακεκριμένο τοπιογράφο Camille Corot. H Edma θα άφηνε στην άκρη τις καλλιτεχνικές της φιλοδοξίες, μετά το γάμο της. Η Berthe δεν θα τα παρατούσε. Η γνωριμία της το 1868 με τον Édouard Manet την έβαλε σε προοδευτικές παρέες. Θα παντρευόταν τον αδελφό του, τον Eugène Manet, to 1874 και παρά τη φήμη που θα μπορούσε να της δώσει ένα τέτοιο όνομα, εξακολούθησε να εκθέτει τα έργα της με το πατρικό της.

Ζωγράφιζε την καθημερινότητα: σκηνές γύρω από την οικιακή ζωή, την οικογένεια, τα παιδιά, τις δεσποινίδες, τις μαγείρισσες, τις παραμάνες, τη μόδα του καιρού, τα λουλούδια, αποτυπώνοντας τον κόσμο της γυναικείας ζωής κατά την εποχή της. Ζωγράφισε επίσης τοπία, κήπους, βάρκες, καθώς και τη θεματική της πλήξης.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξέλιξη των πορτρέτων της τη δεκαετία του 1880, πορτρέτα που χαρακτηρίζονται από πινελιές πιο ελεύθερες, γρήγορες, θυμίζουν από άποψη τεχνικής ιμπρεσιονιστικά τοπία. Προς το τέλος της ζωής της, φαίνεται να ενδιαφέρεται για το ρεύμα του συμβολισμού.

Η έκθεση για την Morisot θα ταξιδεύσει προσεχώς στο Dallas Museum of Art (ΗΠΑ, 24/2 – 26/5/19) και στο Musée d’Orsay (Παρίσι, 18/6 – 22/9/19).

Όσοι δεν μπορούμε να ταξιδέψουμε, θα αρκεστούμε σε μια συλλογή με 241 έργα της που βρίσκεται online εδώ.

.

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ
Πλατφόρμα μάχης για την επανοικειοποίηση του ρεμβασμού.