Συνεπές στη χριστουγεννιάτικη και πασχαλινή συνήθειά του, το Ξεblogάρισμα διοργανώνει το ερχόμενο Σαββατοκύριακο Παζάρι, για τα παιδιά που ζουν μαζί με τις μητέρες τους έγκλειστα στις Γυναικείες Φυλακές Ελαιώνα Θήβας, αλλά και για τις ανήλικες και τις άπορες κρατούμενες. Η Δέσποινα Χ., ηθοποιός, από τα πιο παλιά μέλη της ομάδας, μιλά στο ΑΣΣΟΔΥΟ.
.
.
Τι είναι το Ξεblogάρισμα; Blog; Ομάδα; Ίντερνετ ή άνθρωποι;
Είναι μια ομάδα που ξεκίνησε πριν από δώδεκα χρόνια από bloggers – εξ ου και Ξεblogάρισμα. Το όνομα δόθηκε σα μια ιδέα να φύγουμε από τα blogs και να μπούμε σε μια δράση. Η ομάδα δε στήθηκε αποκλειστικά για τις φυλακές, αλλά με αφορμή τις φυλακές. Θέλαμε να ανοιχτούμε και σε άλλες δράσεις, κάτι που ποτέ δεν κάναμε, γιατί το θέμα των φυλακών μάς απορρόφησε. Ήμασταν άγνωστοι άνθρωποι μεταξύ μας, που γνωριζόμασταν μόνο μέσα από τα blogs. Ένας από την παρέα έμαθε για την κατάσταση στις φυλακές, για τα παιδιά που μεγαλώνουν με τις φυλακισμένες μητέρες – τότε ακόμα ήταν στον Κορυδαλλό, δεν είχαν μεταφερθεί στον Ελαιώνα- κι έκανε την πρόταση να μαζευτούμε όλοι εμείς οι γνωστοί, άγνωστοι παρ` όλ` αυτά, και να φέρουμε κάποια πράγματα για τα παιδιά: παιχνίδια, κάποια είδη πρώτης ανάγκης, να τα μαζέψουμε και να τα στείλουμε στη φυλακή. Δόθηκε ένα ραντεβού μεταξύ αγνώστων – ήταν πολύ γοητευτικό όλο αυτό. Με τα χρόνια, η ομάδα έχει αλλάξει. Πέρασε πολλά κύματα. Αυτή τη στιγμή μόνο δύο άτομα είμαστε από την αρχική ομάδα.
Είστε μόνο γυναίκες;
Όχι, γυναίκες και άντρες, από διάφορες ηλικίες και διάφορα επαγγέλματα. Έρχεται και νέος κόσμος. Γενικά η ομάδα ανανεώνεται, αλλά είναι μια μικρή, άτυπη ομάδα ανθρώπων, χωρίς νομική υπόσταση. Λειτουργεί αυθόρμητα, όπως ξεκίνησε.
Είπατε λοιπόν κάποια στιγμή «βγαίνουμε από τα blogs και πάμε στην κοινωνία». Γιατί επιλέξατε πρώτα το χώρο της φυλακής;
Αυτή ήταν η αφορμή. Έπεσε στα χέρια ενός από μας η επιστολή της τότε κοινωνικής λειτουργού Γεωργίας Ψαράκη, όπου περιέγραφε την κατάσταση. Υπήρξε μια συγκίνηση, μια ευαισθητοποίηση για τις γυναίκες με μωρά που ζούσαν στις φυλακές. Πολύς κόσμος τότε δεν ήξερε ότι υπάρχουν παιδιά στη φυλακή.
Πόσω χρονώ είναι τα παιδιά που ζουν εκεί;
Μέχρι τριών, άτυπα μέχρι τριάμισι. Μετά, τα παιδιά πάνε ή σε συγγενείς ή σε κάποιο ίδρυμα, αν δεν υπάρχουν στενοί συγγενείς, κατάλληλοι να τα μεγαλώσουν.
Οι μητέρες θέλουν να έχουν τα παιδιά μαζί τους ή νιώθουν άσχημα που τα μεγαλώνουν σε τέτοιο περιβάλλον; Το φέρουν σα νίκη ή σαν ήττα;
Είναι περίπλοκο. Υπάρχουν μητέρες που επιλέγουν να μην έχουν το παιδί μέσα στη φυλακή. Αυτές όμως έχουν ένα σύζυγο ή κάποιους συγγενείς που μπορούν να το μεγαλώσουν. Και υπάρχουν και άλλες που μπορεί να χρησιμοποιούν την ύπαρξη του παιδιού για να ζουν σε λίγο καλύτερες συνθήκες.
Είναι καλύτερες οι συνθήκες κράτησης για τις γυναίκες με παιδιά;
Είναι καλύτερες όσον αφορά τη διατροφή, όσον αφορά την ησυχία – επειδή ζουν σε άλλη πτέρυγα. Στο κελί επίσης δε ζουν δεκαπέντε γυναίκες μαζί, αλλά μία ή δύο, μαζί με τα παιδιά τους. Το καλύτερο είναι να βρεθεί ένας τρόπος οι μητέρες αυτές να είναι μαζί με τα παιδιά τους έξω από τη φυλακή. Προς το παρόν όμως, αν και για ορισμένες περιπτώσεις υπάρχουν νόμοι, δεν έχουν μπει σε εφαρμογή. Επομένως δεν υπάρχουν για τις γυναίκες αυτές εναλλακτικοί τρόποι έκτισης της ποινής – κοινωνική εργασία. Ακόμα, στις γυναίκες δεν υπάρχει ψυχολογική υποστήριξη για να κατανοήσουν τι σημαίνει ο εγκλεισμός γι` αυτές και τα παιδιά τους, για το αν είναι καλύτερο να έχουν μαζί τους το παιδί ή όχι. Υπάρχει σίγουρα η ανάγκη να είναι η μητέρα δίπλα στο παιδί. Εμείς όμως δεν μπορούμε να κρίνουμε την όποια επιλογή γιατί δεν είναι η δουλειά μας και δεν γνωρίζουμε. Βασικά 9 στις 10 κρατάνε τα παιδιά. Κάποια παιδιά γεννιούνται στη φυλακή επίσης.
Το κράτος, αντίθετα, επωφελείται απ` αυτά τα έργα και σε κάποιες περιπτώσεις τα παρουσιάζει σαν δικά του. Έγιναν τα εγκαίνια του παιδικού επισκεπτηρίου, για παράδειγμα, χωρίς να μας καλέσουν. Στείλαμε επιστολή στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, μας ζήτησαν συγνώμη.
Υπάρχει πρόνοια για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη; Τα βρέφη αρρωσταίνουν συχνά, χρειάζονται εμβόλια.
Υπάρχει. Ζητάνε και τη βοήθεια από κοινωνικά ιατρεία. Αλλά τα παιδιά ζουν εγκλεισμένα, χωρίς ερεθίσματα. Υπάρχει πάρα πολλή βία στη φυλακή – ο ίδιος ο εγκλεισμός έχει ψυχολογικές επιπτώσεις: φέρνει έκρυθμες καταστάσεις και έντονα συναισθήματα. Δεν εννοώ ότι οι μητέρες κακομεταχειρίζονται τα παιδιά, αλλά και μόνο που θα κλείσεις την πόρτα με νεύρα, ο υψωμένος τόνος της φωνής από την πολλή φόρτιση, η κατάθλιψη, είναι συνθήκες πολύ άσχημες για τα παιδιά. Βέβαια έχουν γίνει πράγματα. Αυτή τη στιγμή τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό στη Θήβα. Πολλές γυναίκες παλιότερα δε θέλαν να αποχωριστούν τα παιδιά τους, και να τα αφήσουν να πάνε στον παιδικό σταθμό. Υπήρχε φόβος αποχωρισμού. Το παιδί είναι και μια στήριξη για την κρατούμενη μητέρα. Αυτό συμβαίνει και έξω από τη φυλακή, αλλά μέσα είναι πιο έντονο.
Η μεταφορά πώς γίνεται;
Και η μεταφορά είναι ένα ζήτημα που έχει τακτοποιηθεί. Επίσης τους τελευταίους μήνες έχει δημιουργηθεί ένας χώρος όπου απασχολούν τα παιδιά για κάποια ώρα. Είναι πολύ δύσκολο για μια μητέρα να είναι συνέχεια με το παιδί της. Σε ένα σπίτι υπάρχει ένας πατέρας, μια γιαγιά, μια φίλη, που παίρνει για λίγο το παιδί από την αγκαλιά της μάνας.
Όλες οι μητέρες που εκτίουν ποινή στην Ελλάδα, κρατούνται στον Ελαιώνα;
Νομίζω ναι, αλλά δεν είμαι και σίγουρη. Η συντριπτική πλειοψηφία, σίγουρα.
Τι εθνικότητας είναι οι περισσότερες γυναίκες;
Πάρα πολλές Ρομά, ξένες πολλές, πολύ λίγες Ελληνίδες.
Παίζει ρόλο το φύλο στη φυλακή;
Μια γυναίκα κρατούμενη απομονώνεται από την οικογένειά της. Πολλές γυναίκες δεν έχουν καθόλου στήριξη, ενώ έναν άντρα κρατούμενο δεν τον ξεχνάει εύκολα η οικογένειά του. Ένας άντρας μπορεί να είναι «μάγκας και ωραίος» επειδή έκανε μια παράβαση ενώ μια γυναίκα στιγματίζεται πιο εύκολα. Γι` αυτό πολλές γυναίκες είναι άπορες. Τις βοηθάμε κι αυτές όσο μπορούμε.
Για ποια αδικήματα είναι μέσα;
Για τα πάντα, όπως και οι άντρες. Ναρκωτικά, πορνεία, οικονομικές υποθέσεις, βαρυποινίτισσες, όλες ζουν μαζί. Και οι ανήλικες. Οι ανήλικες είναι στην ίδια πτέρυγα με τις μωρομάνες και προαυλίζονται μαζί τους. Φτιάξαμε πρόσφατα και το καθιστικό των ανηλίκων, για να είναι πιο ανθρώπινος ο χώρος που ζουν. Οι άπορες, οι ανήλικες, οι μωρομάνες, τα παιδιά, είναι το πλαίσιο όπου βοηθάμε.
Η δική σας δράση ποια είναι;
Προσπαθούμε να καλύψουμε ό,τι δε δίνει το κράτος – δεν είμαστε μόνο εμείς, το κάνουν κι άλλοι αυτό. Επικοινωνούμε με την Κοινωνική Υπηρεσία και καλύπτουμε υλικές ανάγκες, μας ενδιαφέρει όμως και η ψυχολογική χροιά του θέματος και έχουμε κάνει κάποιες κινήσεις για την παραπάνω ψυχολογική στήριξη, αλλά δεν έχουμε πετύχει ακόμα κάτι. Είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί κάποιος άνθρωπος να το κάνει εθελοντικά, γιατί οι φυλακές δεν είναι στην Αθήνα. Με τα bazaar συγκεντρώνουμε κάποια ποσά με τα οποία έχουμε φτιάξει την παιδική χαρά, τον τάπητα της παιδικής χαράς, κάνουμε έργα για όλη τη φυλακή, όπως είναι η αίθουσα εκδηλώσεων, τα φώτα, η ηχητική κάλυψη – όλα έγιναν από το Ξεblogάρισμα. Ο κουμπαράς είναι μεγάλος και κάνουμε κάποια έργα υποδομών.
Είναι εύκολη η συνεργασία σας με το κράτος;
Δεν έχουμε συνεργασία με το κράτος. Έχουμε συνεργασία με την κοινωνική υπηρεσία και την διεύθυνση. Το κράτος, αντίθετα, επωφελείται απ` αυτά τα έργα και σε κάποιες περιπτώσεις τα παρουσιάζει σαν δικά του. Έγιναν τα εγκαίνια του παιδικού επισκεπτηρίου, για παράδειγμα, χωρίς να μας καλέσουν. Στείλαμε επιστολή στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, μας ζήτησαν συγνώμη.
Τι είναι το παιδικό επισκεπτήριο;
Είναι ένας χώρος όπου τα παιδιά ενός κρατούμενου έρχονται και τον επισκέπτονται, χωρίς να είναι σε ένα επισκεπτήριο όπου βρίσκεται όλος ο κόσμος. Είναι ένας χώρος πιο ανθρώπινος, πιο σπιτικός, το παιδί έχει τα δικά του παιχνίδια.
Στο μπαζάρ τι πουλάτε;
Ό,τι μπορείς να φανταστείς. Πράγματα που κάποιος δε χρησιμοποιεί στο σπίτι του και μπορούμε εμείς να μεταπουλήσουμε, βιβλία, κοσμήματα, χειροποίητα πράγματα, λικέρ, μαρμελάδες, λαμπάδες για το Πάσχα, σε τιμές αστείες. Κάθε Πάσχα και Χριστούγεννα γίνεται.
Πώς τα συλλέγετε όλα αυτά τα πράγματα;
Ενημερώνουμε τον κόσμο, φτιάχνουμε κιόλας εμείς κάποια. Λειτουργούμε κάπως αυθόρμητα.
Όλα τα αντικείμενα λοιπόν είναι δωρεές που πουλάτε.
Δωρεές, ή πράγματα που έγιναν με εθελοντική εργασία.
Είναι φιλανθρωπία όλο αυτό;
Δε θέλουμε να το ονομάσουμε έτσι.
Γιατί είναι τόσο αρνητικά φορτισμένη αυτή η λέξη;
Η φιλανθρωπία είναι χόμπι. Είχαμε και στην ομάδα φιλάνθρωπους, που φύγανε για να συνεχίσουν τη δράση τους κάπου αλλού. Κάποιος που ασχολείται με τα παιδιά, δε μπορεί να τα παρατήσει και να πάει κάπου αλλού. Αυτούς τους στεναχωρούσε η φυλακή και θέλανε να ασχοληθούμε με κάτι άλλο. Μα η φυλακή είναι σαν ένα στόμα ανοιχτό, που συνέχεια ζητάει. Η δράση μας θεωρούμε ότι είναι πολιτική πράξη.
Δεδομένου ότι κάνετε το Παζάρι Χριστούγεννα και Πάσχα, ποντάρετε και στη χριστιανική ευαισθησία του κόσμου;
Καλή ερώτηση! Για το χριστουγεννιάτικο και πασχαλινό παζάρι είναι πρακτικοί οι λόγοι. Ναι, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα ο κόσμος ανταποκρίνεται. Μια μερίδα του κόσμου μπορεί να προσφέρει με χριστιανικά κίνητρα – δεν το αποκλείω αυτό, δεν είμαστε πολιτική ομάδα, είμαστε ανοιχτοί. Εμείς θα θέλαμε να κάνουμε δράσεις και σε άλλες περιόδους του χρόνου – κάνουμε βέβαια, υποστηρίζουμε άλλους εθελοντές να πάνε στη φυλακή, με παραστάσεις και άλλες δράσεις.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο όραμα της ομάδας;
Θα θέλαμε να σταματήσουν να υπάρχουν παιδιά στη φυλακή, με τις μητέρες εκτός φυλακής, και εμείς να συνεχίσουμε να υπάρχουμε σαν ομάδα για κάτι άλλο που θα χρειαστεί. Να υπάρχει η ομάδα, αλλά προς μια άλλη κατεύθυνση, πάντα βέβαια προς τα παιδιά κινούμενη. Αυτό είναι κάτι που στο σύνολο μάς έχει απορροφήσει περισσότερο σα σκέψη.
.
Για το Bazaar:
Στον Πολυχώρο Γη – Κ44,
Κωνσταντινουπόλεως 44, Γκάζι
(Στάση Metro Κεραμεικός)Ωράριο:
Σάββατο 13/4: 11-8μμ
Κυριακή 14/4: 11-6μμ
.
