ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
Ώστε το ζήτημα των βιβλίων ελύθη. Θα γίνεται από τούδε και εις το εξής ό,τι και δια το θέατρον. Την επομένην μιας παραστάσεως σας ερωτούν: Είχε κόσμον; Δεν σας λέγουν αν ήτο καλόν το έργον. Όλα λοιπόν γίνονται δια την κοσμικήν συγκέντρωσιν, δια τους χαρετισμούς της πλατείας. Περί δια Τέχνην καρφί δεν μας καίγεται. […] Προτείνει λοιπόν φίλος λογογράφος να γίνη και το εμπόριον των λογοτεχνικών βιβλίων επιθεώρησις. Κοσμική συγκέντρωσις. Ένα είδος πλατείας θεάτρου, δια να τραβήξη αγοραστάς. Πώς όμως θα κατορθωθή αυτή η επανάστασις […] Το πράγμα δεν είναι και τόσον δύσκολον. Κάθε βιβλιοπωλείον σεβόμενον την πελατείαν του θα ενοικιάση μεγάλη σάλαν με πιάνο, τραπεζάκια και καθίσματα. Όταν λοιπόν θα πρόκειται να κυκλοφορήση ένα βιβλίον, αι εφημερίδες θα αναγγέλουν ότι εις την αίθουσαν του τάδε βιβλιοπωλείου θα δοθή μεγάλη εορτή, εις το τέλος της οποίας θα πωληθή «Το κρουσταλλένιο χάχανο» ρωμάντσο αφαντάστου γοητείας. Πελώριαι τοιχοκολλήσεις εις τους δρόμους θα φέρουν εις γνώσιν του κοινού ότι θα προσφέρεται και τέϊον, ότι θα χορεύση την βραζιλιάνικην ματσίς μία πρωταγωνίστρια θεάτρου και ότι ο συγγραφεύς θα κάμη ιδιοχείρους αφιερώσεις εις όλας τας κυρίας που θα είναι ντυμένες με γούστο. Τι θα συμβή λοιπόν; Ουρά ολόκληρος από γυναικόκοσμον, από κυρίους των σαλονιών, από περιέργους, από σουρντάν μπουρντάν κόσμον, θα σχηματισθή έξω από την είσοδον της σάλας, όπου θα πωληθή το βιβλίον του κ. Καταπληκτικού, διαπρεπούς λογογράφου. Αν ο συγγραφεύς έχει και φωνήν, αι κυρίαι θα του ζητήσουν να τραγουδήση και μερικά δίστιχα των «Παναθηναίων» ή του «Πανοράματος».
Η αλήθεια είναι, πως κανείς δεν ημπορεί να προειπή μέχρι τίνος σημείου θα εξελιχθή η νέα αυτή επιχειρηματικότης, την οποία ο φίλος μου συνιστά εις τους συγγραφείς, με αναμφισβήτητα τα προσόντα της επιτυχίας. Θα λυθή όμως έτσι το ζήτημα του βιβλίου και εκ του συγχρωτισμού συγγραφέως και αναγνωστριών, του ινδάλματος και των θαυμαστών του, ίσως πολλά γεροντοπαλλήκαρα της πέννας ιδούν επί τέλους και αυτά Θεού πρόσωπον.
Π. Ροδοκανάκης
Έθνος, 4 Σεπτεμβρίου 1915
Επιστροφή στα αθησαύριστα κείμενα του Ροδοκανάκη
