Το ηθικό ασυμβίβαστο της Λίνας Μενδώνη

με αφορμή μια επίσκεψη στην Αμφίπολη

Xωρίς να προδικάζω το μελλοντικό έργο της στο υπουργείο πολιτισμού, που μπορεί εν τέλει να είναι και θετικό, συγκριτικά με των προηγούμενων, βρίσκω επικίνδυνη την υπουργοποίηση της Λίνας Μενδώνη. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω τι εννοώ.

Βρέθηκα στην Αμφίπολη αυτές τις μέρες και καθώς κοιτούσα τις αρχαιότητες έπιασα τον εαυτό μου να προσπαθεί να αφαιρέσει τις προκαταλήψεις που του δημιούργησαν στο παρελθόν διάφοροι σαρδανάπαλοι της πολιτικής και των Μ.Μ.Ε. Αντίκρυσα τάφους, μάρμαρα και πέτρες που κουβαλούσαν πολιτικά φορτία εντελώς άσχετα με την καταγωγή τους και τις προθέσεις τους. Όλη η περιοχή κουβαλούσε ένα στίγμα. Ανήθικη η πράξη του Σαμαρά να στήσει κυβερνητικό σόου πάνω στα πτώματα της Αμφίπολης. Τεράστιο και το σφάλμα των απέναντι να απαξιώσουν τα μνημεία της Αμφίπολης ως αντίδραση στο υποτιθέμενο σαξές στόρι. Κάθε μορφή καπήλευσης του παρελθόντος στρεβλώνει την ποιότητα του παρόντος που μας περιλαμβάνει. Καμία πολιτική ή πολιτισμική αναγωγή των αρχαιοτήτων στο σήμερα δεν θα έπρεπε να είναι επιτρεπτή στο δημόσιο λόγο και μάλιστα με όρους φτηνής επικοινωνίας.

Και για να επεκτείνω τη σκέψη μου, ομοίως και οι αρχαιολόγοι θα πρέπει να είναι πιο συνεπείς και προσηλωμένοι στο έργο τους και να απέχουν από την τρέχουσα πολιτική σκηνή. Φυσικά, δεν εννοώ να μην είναι πολιτικά υποκείμενα. Απλώς εννοώ πως πρέπει να επιλέξουν τις προτεραιότητές τους. Διότι έχει μια ιερότητα η ανασκαφή του μακρινού παρελθόντος. Εμπεριέχει ένα τάξιμο σε προγενέστερες εποχές. Μια απόλυτη αφοσίωση σε μια προγονική γεωγραφία. Θεωρώ κάπως απαράδεκτο να σπαταλιέσαι με τα τρέχοντα σε κορυφαίο διοικητικό επίπεδο αν θες να λογίζεσαι επιστήμονας, μετατρέποντας έτσι την αρχαιολογία σε ένα πεδίο καλλιέργειας φήμης και απόκτησης εξουσίας. Μου μαρτυρά πως όχι μόνο δεν αγαπάς τη δουλειά σου αλλά και πως δεν την έχεις κατανοήσει. Σχεδόν σαμποτάρεις το κύρος του πεδίου σου. Κατά τη γνώμη μου, η αρχαιολογία, λόγω της διαχρονικότητας που πραγματεύεται, οφείλει να λαμβάνει τις αποστάσεις της από την επικαιρότητα, ώστε να αυτοπροστατεύεται από την εργαλειοποίηση που της κάνουν διάφορες φιλόδοξες πολιτικές περσόνες, εντελώς περαστικές από τη ζωή μας.

Βρίσκω, λοιπόν, ανάρμοστη την υπουργοποίηση της Μενδώνη, ακόμη κι αν η επιστημονική της διαδρομή έχει ανακοπεί προ πολλού κι ούτε νιώθω να την πολυενδιαφέρει. Εντοπίζω ένα ηθικό ασυμβίβαστο που δυστυχώς μου επιβεβαιώνει πως η αγάπη μου για τις αρχαιότητες για να πραγματωθεί πρέπει να λοξοδρομήσει από τις επίσημες οδούς και να ξεσκαρτάρει τα νοήματα από την κάθε λογής προπαγάνδα. Με λίγα λόγια: ή με την μελέτη ή με την καρέκλα.

Για να μην είμαι όμως και αφοριστικός, κατανοώ ότι θέλει κότσια να αρνηθείς τα αρτογλυκίσματα του τέρατος. Ειδικά όταν σερβίρονται σε τόσο πολύτιμα και αστραφτερά πιατικά, που πόρρω απέχουν από τα σπασμένα και κακοψημένα κεραμικά των νεολιθικών οικισμών. Τι να κάνουμε όμως; τα κότσια στις μέρες μας είναι ανεξάρτητα των καταρτίσεων, των όποιων καταρτίσεων.

 

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ
Ο Σαμσών Ρακάς γεννήθηκε το 1981 και ζει στην περιπλανώμενη Αθήνα (http://academia-romantica.edu.gr/). Ο «Ούτις» (εκδ. Υποκείμενο) είναι ο προσωπικός του Θεός.