Ποιο είναι το θέμα της στήλης αυτής που ξεκινάει σήμερα?
Καθώς έφτιαχνα βαλίτσες και είχα αφήσει ανοιχτή τη σελίδα της Strelka στο φεϊσμπουκ, ακούω κάποιον να μιλάει για την τυπογραφία και να εξηγεί πώς φτιάχνει τις δικές του γραμματοσειρές. Τα γράμματα πρέπει να είναι πάντα δικά του ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα σχεδιάσει από την αρχή πράγματα που υπάρχουν ήδη. Για να μπορεί να τα πειράξει έστω και λίγο. Για να δημιουργήσει ένα παράλληλο σύμπαν που θολώνει την καταγωγή τους και φωτίζει το εν δυνάμει. Η τυπογραφία είναι γλώσσα και εκφράζει μοναδικές εμπειρίες. Αυτός που μιλάει με ανυπομονησία και βεβαιότητα για το μέλλον είναι ο Βρετανός γραφίστας David Rudnick.
Τι θα γινότανε αν το “Όνομα του Ρόδου” έπεφτε στα χέρια του grime; Αν η κλασική σκηνή των ελικοπτέρων στη δύση του ηλίου από το “Αποκάλυψη Τώρα” γυριζότανε σε βιντεοπαιχνίδι?
Αυτοδίδακτος, με σπουδές Ιστορίας της Τέχνης στο πανεπιστήμιο του Yale, ξεκινάει το 2006 ως φοιτητής το μουσικό περιοδικό Volume και αναλαμβάνει τη γραφιστική χωρίς να έχει ιδέα περί του θέματος. Είναι ένας τρόπος για να διασφαλίσει ότι το μήνυμα του περιοδικού θα επικοινωνηθεί. Σύντομα αναλαμβάνει και το λογοτεχνικό περιοδικό τού πανεπιστημίου. Και αφίσες για κλαμπ. Και εξώφυλλα δίσκων. Μέχρι σήμερα η ενασχόλησή του με τη μουσική αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητάς του.
Η στήλη μιλάει για το βίζουαλ κάλτουρ, δηλαδή τον πολιτισμό του ματιού, δηλαδή το κομμάτι αυτό του πολιτισμού μας που εκφράζεται και προσλαμβάνεται μέσα από εικόνες.
Δεν είναι όμως μόνο τα γράμματα που θέλει ν’ αλλάξει. Η γραφιστική δημιουργεί αφηγήσεις που παρεμβαίνουν στην προσωπική συνολική αφήγηση του καθενός από εμάς, μεταμορφώνοντας το νόημα που φέρουν άνθρωποι, μέρη, αντικείμενα. Λέει πως σύντομα ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάζουμε τις αφηγήσεις αυτές θα αλλάξει και ο ίδιος δραματικά. Στον κινηματογράφο διαγράφεται η πιθανή πορεία. Χάνεται η γραμμική πρόσληψη του χρόνου, βυθιζόμαστε σε ένα συνεχές πλάνο όπου ο χώρος είναι ατελείωτος, μπαίνουμε οι ίδιοι στο πλάνο αντί να είμαστε παρατηρητές και η κάμερα κινείται προς όλες τις κατευθύνσεις χωρίς κανένα περιορισμό. Δεν είμαστε πια απέναντι, είμαστε μέσα. Ο ορίζοντας έχει χάσει την κυριαρχία του. Πρέπει να ξανασκεφτούμε πώς φτιάχνουμε κτίρια, πώς φτιάχνουμε βιβλία.
Γιατί ξεκινάτε την στήλη με ένα γραφίστα;
“Σήμερα μπορείς να βρεις, να κατεβάσεις όποια εικόνα, όποιο βιβλίο θέλεις. Η εκπαίδευση και η καλλιέργειά μας είναι εικονοκλαστικές. Το σημαντικό είναι να μάθει κανείς τι δεν πρέπει να διαβάσει, τι δεν πρέπει να ανεβάσει, τι δεν πρέπει να κοιτάξει. Η ταυτότητα κάθε δημιουργού αποτελείται από οτιδήποτε έχει δει, διαβάσει ή ζήσει. Είσαι αυτό που τρως. Στη δουλειά μου υπάρχουν πράγματα που έχω επιλέξει να μη μοιραστώ – αν δεν θέλεις να μοιραστείς κάτι το κρατάς οφλάϊν – και ένα μεγάλο κομμάτι της είναι η προσπάθειά μου να μη δω κάποια συγκεκριμένα πράγματα.”
Γιατί η γραφιστική οργανώνει το μεγαλύτερο μέρος της οπτικής πληροφορίας που δεχόμαστε καθημερινά, υπάρχει παντού, παρά την πρόθεση πολλές φορές να περάσει απαρατήρητη. Είναι το μήνυμα που ακούς όταν παίξεις τον δίσκο ανάποδα. Γιατί η δουλειά του είναι υπέροχη, αποστομωτική, πληθωρική, πανκ, ρομαντική – έχει πολλές όψεις και η πανσπερμία αναφορών που συγκατοικούν σε μία χειρονομία ανατινάζει τον αμφιβληστροειδή. Γιατί ο David Rudnick σκέφτεται και μιλάει για τη σχέση υλικού και ψηφιακού κόσμου. Γιατί τον ενδιαφέρει το ιδιοσυγκρασιακό. Η δουλειά του είναι μία ευκαιρία να δώσει με αίσθηση της ευθύνης που φέρει ο ρόλος του προσωπικές απαντήσεις. Γιατί σκέφτεται πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι ο κόσμος μας. Γιατί μιλάει για το τέλος της κυριαρχίας του ορίζοντα.
* H Strelka είναι σχολή αρχιτεκτονικής στη Μόσχα. Δείτε εδώ: www.strelka.com
* Το παρόν περιέχει αποσπάσματα από την ομιλία του David Rudnick στην Strelka. Το απομαγνητοφωνημένο κείμενο, εδώ. Η (ελεύθερη) μετάφραση είναι της υπογράφουσας.
*Grime = Μουσικό είδος που εμφανίζεται στο Λονδίνο περίπου το 2000. Κατάγεται από τα UK garage, jungle, hip hop, ragga και dancehall.
* To emoji με τον κλαυσίγελο είχε ανακηρυχθεί το 2015 λέξη του έτους από το λεξικό της Οξφόρδης. (H ανακοίνωση του λεξικού της Οξφόρδης)
* Όλες οι εικόνες είναι από τις ιστοσελίδες του David Rudnick www.davidrudnick.org και void.davidrudnick.org
* Εδώ, το δώρο του Χαρίλαου Τρουβά για την έναρξη της στήλης: