Aπόγευμα Tρίτης, το φουαγιέ του Ολύμπιον κατάμεστο από κόσμο που περιμένει την προβολή της ταινίας «Ο Γιος της Σοφίας» της Ελίνας Ψύκου, η οποία αρχίζει στις 6.00. Κατά τις 5.30 μια ξαφνική μετατόπιση του πλήθους σήμανε το “κάτι συμβαίνει” και όντως στο φουαγιέ μια αναπάντεχη παρέμβαση του ΚΘΒΕ τράβηξε τα βλέμματά μας: Ρωμαίος και Ιουλιέτα, λίγο πριν την συγκίνηση της ταινίας που η υποφαινόμενη βρήκε εξαιρετική.
Η αίθουσα είναι γεμάτη ανθρώπους του σινεμά, Έλληνες και ξένους. Η βράβευση της ταινίας στο φεστιβάλ «Τραϊμπέκα» της Νέας Υόρκης υποθέτω ότι προσέλκυσε πολλούς από αυτούς, όπως και αρκετούς κριτικούς του σινεμά. Στο τέλος της ταινίας το γνώριμο στους φεστιβαλιστές Q & A (questions and answers) με την σκηνοθέτη και τους συντελεστές της ταινίας είχε πνοή και εύρος, χαρακτηριστικό μιας πετυχημένης προβολής.
Η ταινία είναι συμπαραγωγή τριών Ευρωπαϊκών κρατών, Ελλάδας, Γαλλίας και Βουλγαρίας, οι οποίες συνεργάστηκαν υποδειγματικά όπως δήλωσαν οι δημιουργοί. Τα ειδικά εφέ της ταινίας έγιναν από Βούλγαρους τεχνικούς. Όταν ρωτήθηκε η Ελίνα Ψύκου για αυτή την συνεργασία είπε πόσο ευεργετική στάθηκε για την υλοποίηση της ταινίας, αναφερόμενη στα προβλήματα του Ελληνικού σινεμά σε επίπεδο χρηματοδότησης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το σινεμά περνάει κρίση πολύ πριν την οικονομική κρίση της χώρας κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στα οικονομικά αλλά σε πολιτικές επιλογές των εκάστοτε. Την πρώτη καταγραφή του σεναρίου την έκανε το 2000 σχεδόν αυθόρμητα χωρίς να μπορεί να πει τι ήταν αυτό που την πυροδότησε και σιγά σιγά άρχισε να χτίζεται μέσα της για να φτάσει σ’ αυτό που μόλις απολαύσαμε. Πυλώνας της αφήγησης είναι η ταυτότητα και πώς εξελίσσεται από την παιδική ηλικία μέχρι την ωρίμανση. «Θέλησα να μιλήσω για την παιδική ηλικία, για το τέλος της αθωότητας, το τέλος των ψευδαισθήσεων» είπε χαρακτηριστικά, «για το πώς η βία της οικογενειακής αγάπης, η βία της έλλειψης επικοινωνίας μπορεί να καθορίσει τον άνθρωπο και να τον βάλει κι αυτόν στη δίνη της».
Ο μικρός πρωταγωνιστής της ταινίας είναι από το διαπολιτισμικό σχολείο της Αμφιθέας, ουκρανικής καταγωγής, και η Σοφία, Ρωσίδα μετανάστρια στη Γερμανία από τα 8 της χρόνια, νυν ηθοποιός στο Μόναχο. Ουκρανικής καταγωγής και ο φίλος του πιτσιρικά, γεννημένος στην Ελλάδα. Η σκηνοθέτις δήλωσε ότι τα βιώματά τους ήταν πολύ σημαντικά για την ταινία. Αρκετές ερωτήσεις επικεντρώθηκαν στην αισθητική της ταινίας, η απάντηση ήταν μεστή και γεμάτη αυτοπεποίθηση: «η αισθητική για μένα παράγει αφήγηση, έχει ανάλογη βαρύτητα με τους πρωταγωνιστές». Σε κάποιους η αισθητική της θύμισε Wes Anderson, και όντως η σκηνοθέτις απάντησε ότι της αρέσει πολύ χωρίς όμως να κάνει συνειδητή αναφορά σ’ αυτόν.
Δεν θα επεκταθώ κριτικά γιατί φοβάμαι πως, εκτός των άλλων, θα υποπέσω και σε spoilers. Πρέπει όμως να αποκαλύψω κάτι. Πριν πάω να παρακολουθήσω την ταινία είδα στο youtube το τρέιλερ για να πάρω μιαν ιδέα. Όντως πήρα μιαν ιδέα αλλά προτιμώ να σταθώ σε δύο σχόλια κάτω από το βίντεο που νομίζω είναι πολύ χαρακτηριστικά της κατάστασης. Το πρώτο σχόλιο αναρωτιέται στα αγγλικά το εξής: «γιατί οι Έλληνες κάνουν πάντα παράξενες και βαρετές ταινίες;». Αν συνεχίσεις και στο δεύτερο σχόλιο η απάντηση που δίνεται από άλλον σχολιαστή είναι ακριβώς αυτή: «Γιατί έτσι παίρνεις βραβεία». Ως προς το δεύτερο θα συμφωνήσω. Ο «Γιος της Σοφίας» που παίχτηκε χθες στην κατάμεστη αίθουσα του Ολύμπιον είναι ικανός να λάβει πολλά βραβεία. Αλλά ήταν όντως παράξενη και βαρετή; Τι σημαίνει τέλος πάντων παράξενη ταινία; Και τελικά τι ρόλο θέλουμε να επιτελεί η τέχνη στη ζωή μας; Μια ρεαλιστική αποτύπωση των παθών μας ή ένα ξεφλούδισμα στο κουκούλι μας αναδεικνύοντας τα διαφορετικά επίπεδα του «είναι» και του «γίγνεσθαι»; Και τελικά το σινεμά είναι τέχνη ή είναι τεχνική;
Μόνο ερωτήματα μπορώ να θέσω τούτη τη στιγμή. Βιάζομαι και λίγο. Πηγαίνω στο λιμάνι να επισκεφθώ την εικαστική έκθεση με έργα εμπνευσμένα από τις ταινίες του φεστιβάλ. Μπαίνοντας, το πρώτο που αντικρίζω είναι το έργο της Μαρίας Τσαγκάρη “I couldn’t bear living without you” για τον Γιο της Σοφίας.
Ραντεβού στην επόμενη ανταπόκριση
που νομίζω θα είναι και η αγαπημένη σας.
,
Το μικρό μουσικό ενσταντανέ
στο δρόμο προς την αποθήκη
χαρίστηκε με γλυκύτητα
στους αναγνώστες του 1-2
από τον ακορντεονίστα της παρέμβασης
του ΚΘΒΕ στο λιμάνι.
δ
δ
δ
δ
δ
ψ
