Σα δροσιά έπεσαν και κάθησαν στ` αυτιά μου οι πρώτοι ηλεκτρονικοί ήχοι του MIKIS21. Όσον αφορά τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, σχεδόν είκοσι χρόνια είχε να μου συμβεί κάτι τέτοιο: ν` ακούσω δηλαδή το παλιό πραγματικά ξαναγεννημένο. Κι αυτό το είχαν πετύχει οι συντελεστές του δίσκου «Αλέξια – Μίκης Θεοδωράκης», το μακρυνό 1998.
Τα επόμενα χρόνια ξεχωρίζω τέσσερις ενορχηστρωτικές δουλειές που αγγίζουν τα όρια της αναδημιουργίας: τον Κατά Ξαρχάκον «Επιτάφιο», την «Κατάσταση Πολιορκίας» που παίχτηκε πριν πέντε χρόνια στο Ηρώδειο με τον τρόπο του Θάνου Μικρούτσικου, το jazz «modes & moods» από το Dimitris Kalantzis quintet καθώς και το παιχνιδιάρικο «ΘεοδωΡάκος» του Filtig. Ας βάλω, τέλος, και το Remix της «Φαίδρας» από το Nikonn, στο πολυσυλλεκτικό «Πειράζοντας τη Μελίνα» πριν τρία χρόνια. Κατά τ` άλλα, ο Μίκης Θεοδωράκης παραμένει ο πιο κακοποιημένος και μεταχειρισμένος έλληνας συνθέτης – και παραγνωρισμένος, θα `λεγα, ως προς τα άλλα, τα πιο «δύσκολα» έργα του.
Μα τούτη τη φορά έπεσε ευτυχώς σε πολύ καλά χέρια. Και εγένετο – επιτέλους – ηλεκτρονικός Θεοδωράκης! Όχι με beat του συρμού, αλλά με γνώση, μελέτη, έμπνευση, δουλειά και τάσεις αναδημιουργίας.
Το MIKIS21 κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα διαδικτυακά από την FM Records και φέρει την υπογραφή Stereomatic C.E.O. Είναι ένα έργο που βασίζεται στη διεθνώς αναγνωρισμένη και αναγνωρίσιμη κινηματογραφική μουσική του συνθέτη. Αν και περιέχει μια μικρή δόση «Ζορμπά», δε μυρίζει καθόλου τζατζίκι. Γι` αυτό δεν έχει καμία θέση στα σουβενιρτζίδικα της Πλάκας κι ούτε απευθύνεται σε τουρίστες.
Ο πρωτεργάτης του επιτυχημένου αυτού μουσικού εγχειρήματος μιλάει στο ΑΣΣΟΔΥΟ γι` αυτή την περιπέτεια:
«Stereomatic» είναι όνομα μουσικού ή συγκροτήματος;
Είμαι ο Κωνσταντίνος Αποστολόπουλος (a.k.a. Constantine Lennoir) και τώρα πια είμαι το μόνο μόνιμο μέλος των Stereomatic. Υπάρχει όμως και μια ομάδα session μουσικών και μόνιμων συνεργατών, η οποία συμβάλλει δημιουργικά στη δουλειά.
C.E.O. (Creative Electronic Orchestra) είναι αυτοί οι συνεργάτες;
Ναι, αλλά για να πω την αλήθεια, το C.E.O. προστέθηκε επειδή υπάρχουν τουλάχιστον άλλοι δύο Stereomatic ανά τον κόσμο.
Το MIKIS21 πώς θα το χαρακτήριζες; Διασκευή στο Μίκη;
Η πιο κοντινή λέξη, που έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια, είναι το «reconstruction» ή «ανακατασκευή». Δεν είναι διασκευή. Διασκευή έχει επικρατήσει να λέγεται η επανεκτέλεση του κομματιού χωρίς sampling. Ενώ το MIKIS21 έχει sampling. Δε ρεμιξάρουμε όμως, δε βάζουμε απλά ένα μπιτάκι κι γίνεται η δουλειά. Είναι πραγματική ανακατασκευή. Έχουν μπει νέα όργανα, νέες μελωδίες, και έχει γίνει μια πολύ μεγάλη ηχητική επεξεργασία, ουσιαστικά επειδή η υφή της δουλειάς είναι τέτοια, δηλαδή τα κομμάτια του Θεοδωράκη δεν έχουν ένα μόνιμο μέτρο: έχουν πολλές αλλαγές στο μοτίβο των μελωδιών. Ήταν δύσκολο τεχνικά και έπρεπε να σπάσουν τα κομμάτια σε πολλά μέρη.
Τίνος ήταν η ιδέα;
Η ιδέα ξεκίνησε από μια συνάντησή μου με το Νίκο Κούρτη της FM Records, η οποία έγινε για εντελώς διαφορετικό λόγο. Εκεί που καθόμασταν και μιλούσαμε – εκείνη την περίοδο εγώ συζητούσα κάτι που είχε να κάνει με το Μίκη Θεοδωράκη, αλλά με άλλους μουσικούς – η ιδέα ήρθε φυσιολογικά. Δε θυμάμαι καν ποιος το πρότεινε. Έγινε μέσα σε μια χαλαρή συζήτηση και μας έκανε κλικ και στους δύο. Θεωρώ όμως ότι η πρόταση έγινε από το Νίκο Κούρτη, ο οποίος είχε το υλικό. Αυτός το σκέφτηκε να γίνει, να υλοποιηθεί.
Γιατί λέγεται MIKIS21;
Η βασική αλληγορία είναι ότι φέρνουμε το Μίκη στον 21ο αιώνα. Βέβαια εγώ επεδίωξα να έχει και 21 tracks, τα οποία όμως έγιναν 23 μαζί με τα δύο bonus.
Ποια θεωρείς bonus;
Την «Όμορφη Πόλη», η οποία είναι διασκευή, δεν έχει sampling, και το «Ροδόσταμο», που είναι στημένο σε δική μου ιδέα, πάνω στο διάλογο Μελίνας Μερκούρη – Άντονι Πέρκινς στη «Φαίδρα». Και ήθελα να δώσω και μία τρίτη αλληγορία, είναι η αλήθεια: ότι ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο αιώνιος έφηβος της μουσικής.
Μετέφηβος, θα `λεγα.
Εντάξει, ώριμος έφηβος!
Επιλέξατε κινηματογραφικά θέματα. Για ποιο λόγο;
Από την αρχή ξεκινήσαμε να συζητάμε μόνο για τα κινηματογραφικά. Εγώ γενικότερα δεν ήθελα να πιάσω πολύ τα υπόλοιπα. Έχουν γίνει χιλιάδες φορές, δε χρειάζεται να ξαναγίνουνε. Η αρχική μας επιδίωξη ήταν να ασχοληθούμε μ` αυτό το υλικό, που αν και είναι και το πιο γνωστό υλικό του Θεοδωράκη σ` ολόκληρο τον κόσμο, δεν έχει ακουστεί αρκετά, ούτε τού έχει γίνει ποτέ διασκευή – ή πολύ λίγες φορές και όχι μ` αυτό τον τρόπο φυσικά. Και είπαμε ότι ήταν καλή ιδέα να κάνουμε αυτό το υλικό, που είναι παγκοσμίως πάρα πολύ γνωστό. Δεν είναι μόνο ο «Ζορμπάς», που τον ξέρουν όλοι, είναι και το «Serpico», το «Ζ»…
Ήθελα να σε ρωτήσω: το «Ζορμπά» δε φοβήθηκες να τον πιάσεις;
Να πω την αλήθεια, δε φοβάμαι ποτέ να πιάσω κάτι! Απλά αισθάνεσαι ένα δέος. Κάθε κομμάτι το χαρακτηρίζω ως μια version. Στο «Ζορμπά» γράφω «a tribute version», γιατί στην πραγματικότητα ήθελα να ξεχωρίσει, να έχω την αλήθεια του. Δεν ήθελα να κάνω μια ανακατασκευή του. Ήθελα απλά να πω «τιμώ το Ζορμπά». Έτσι το βλέπω στη συγκεκριμένη περίπτωση, γιατί το μέγεθος είναι τεράστιο.
Το «Πότε θα κάνει ξαστεριά» σε ποια ταινία είχε ακουστεί;
Στο «Ζορμπά» κι αυτό. Και, όπως παρατήρησε κάποιος, είναι παραδοσιακό, δεν είναι του Μίκη Θεοδωράκη. Αλλά στο track, μετά το απόσπασμα από το «Πότε θα κάνει ξαστεριά» υπάρχει μια χαρακτηριστικότατη μελωδία, από τις πιο γνωστές κινηματογραφικές μουσικές του Θεοδωράκη.
Σε ποιο κοινό απευθύνεται το MIKIS21;
Επιδίωξή μας ήταν κυρίως η ξένη αγορά, αλλά είναι μια ευκαιρία να τα μάθουν κι οι Έλληνες, που δυστυχώς δεν τα ξέρουνε.
Θα κυκλοφορήσει σε cd;
Αυτό είναι καθαρά θέμα της εταιρείας. Για μένα δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος.
Ποιες άλλες δουλειές θεωρείς συγγενείς με το MIKIS21;
Δε μπορώ να βρω κάτι ανάλογο, ούτε εδώ ούτε στο εξωτερικό. Τι να πω; Τα remix του Ennio Morricone; Ούτε αυτά δεν είναι. Γιατί είναι κυρίως τραγούδια. Δυσκολεύομαι να βρω κάποιον που να έχει πιάσει την κινηματογραφική δουλειά ενός συνθέτη. Ίσως και να έχει γίνει. Αλλά στην Ελλάδα τουλάχιστον δε μπορώ να βρω μια συγγενική δουλειά. Γιατί έχει να κάνει και με την τεχνική. Έχει γίνει φοβερή ανακατασκευή και ηχητικά είναι πολύ πιο διαφορετικό απ` ό,τι άλλο έχει γίνει ως τώρα. Και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν είναι πολύ διαφορετικές. Δυσκολεύομαι να βρω κάποια άλλη δουλειά ανάλογη.
Το έργο κυκλοφορεί εδώ και τρεις εβδομάδες. Τι κριτικές έχεις ακούσει, εκτός από τη δική μου, που είναι διθυραμβική;
Έχω ακούσει μόνο πάρα πολύ καλές κριτικές! Δεν το λέω για να το πάρω πάνω μου! Περίμενα να ακούσω μισά μισά – είναι η αλήθεια! Περίμενα να ακούσω και πολύ άσχημα λόγια από ανθρώπους που δεν αγαπάνε τις ανακατασκευές, αλλά έχω ακούσει μόνο πολύ καλές κριτικές και από μουσικούς και από ραδιοφωνικούς παραγωγούς, και από ανθρώπους που είναι μες στη μουσική, και από ξένους. Μου έχει κάνει εντύπωση και με χαροποιεί ιδιαίτερα, γιατί είναι πολύ προσωπική μου δουλειά.
Πιστεύεις ότι έχει φτάσει στα αυτιά του Μίκη;
Δεν το ξέρω, αλλά επειδή μας ανέβασε στο facebook ένα πολύ κοντινό στο περιβάλλον του πρόσωπο, και μάλιστα με ενδιαφέροντα λόγια, πιστεύω πως άρεσε και στον κύκλο του Μίκη Θεοδωράκη. Ή τουλάχιστον το βρήκαν ενδιαφέρον.
