Ακριβώς στην χαραυγή του προηγούμενου αιώνα, το 1900, ένα φουρτουνιασμένο πρωινό του Οκτωβρίου, ο Ηλίας Σταδιάτης μέσα από το στρογγυλό παράθυρο του ορειχάλκινου κράνους της καταδυτικής του στολής κι ενώ έψαχνε σφουγγάρια στην ακτογραμμή των Αντικυθήρων, είδε κάτι που του έμοιασε με άγαλμα. αμέσως έκανε σήμα και τον ανεβάσανε πάνω στο σφουγγαράδικο όπου και είπε σε όλους τι είχε αντικρίσει. ο επικεφαλής Δημήτριος Κοντός έβαλε την στολή του και καταδύθηκε. ελάχιστα λεπτά αργότερα επέστρεψε κρατώντας το μπρούντζινο χέρι ενός αγάλματος.
Στο ναυάγιο των Αντικυθήρων βρέθηκαν περίπου 100 αντικείμενα μεγάλης αρχαιολογικής αξίας, πολλά από αυτά ήσαν αγάλματα. σχεδόν όλα ήταν μισοθαμμένα στη λάσπη. έπειτα από χιλιάδες χρόνια τα σημεία των αγαλμάτων που ήταν εκτεθειμένα στο νερό διαβρώθηκαν. γίνανε κακοτράχαλοι βράχοι. ενώ τα σημεία των αγαλμάτων που ήταν χωμένα στη λάσπη του βυθού παρέμεναν λεία και με τη γυαλάδα τους να αστράφτει σαν να βγήκαν από το εργαστήρι του γλύπτη πριν λίγες ώρες.
Το αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας είναι γεμάτο με τέτοια διπρόσωπα αγάλματα και όχι μονάχα από τα Αντικύθηρα. σκεφτόμουν κάτι που μου είχε πει ένα κορίτσι, ότι είναι σαν να πονάνε, σαν να παρακαλάνε για βοήθεια. από τότε κάθε φορά που αντικρίζω ένα άγαλμα σε τέτοια κατάσταση, νοιώθω πως με τα ανέπαφα μάτια του, κοιτά το διαμελισμένο ή διαβρωμένο κορμί του και τρομάζει. δεν ξέρει, πως ακριβώς αυτά τα δυσπλασικά σημεία του, έχουν απέραντη ομορφιά. αυτά είναι που θέλω να χαϊδέψω. να πετάξω κάτι μακριά για να τραβήξει την προσοχή του αρχαιοφύλακα, και να τα ακουμπήσω. να αισθανθώ τα χιλιάδες χρόνια θάλασσας και γης που κουβαλάνε μέσα τους.
Βρίσκομαι μέσα στο αρχαιολογικό μουσείο. «κρίμα-κρίμα» μονολογεί δίπλα μου ένας κύριος, αναζητητής της ανέγγιχτης κλασικής ομορφιάς καθώς κοιτά ένα παραμορφωμένο άγαλμα. θέλω να του πω, πως η αληθινή δύναμη της ζωής κρύβεται στις πληγές που δεν μας σκότωσαν. πως τα διαβρωμένα κομμάτια έχουν αυτή την ομορφιά του χρόνου, του πόνου, της αλήθειας. δεν του το λέω. περιμένω να φύγει. είμαι πλέον αποφασισμένος να παραπλανήσω τον αρχαιοφύλακα.
ο διαβρωμένος παλαιστής των Αντικυθήρων, κάθε λεπτό που περνά, μάχεται με τον χρόνο
ένα προσχέδιο αυτού του κειμένου εμπεριέχεται στο κείμενο “η τζοκόντα έχει αντιπάθειες” που δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στο 4ο τεύχος Μπαχάρ* το 2013
.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αρχαία γλυπτά σε ναυάγια
Αγάλματα, προτομές και μοναδικά γλυπτικά συμπλέγματα της αρχαιότητας
που αναδύθηκαν από τη θάλασσα τα τελευταία 186 χρόνια.
