Περιηγήθηκα σε ένα κανάλι στο youtube, που συγκεντρώνει πρώιμο κινηματογραφικό υλικό από διάφορα μέρη του κόσμου και νομίζω πως το κανάλι αυτό είναι ό,τι πιο κοντά υπάρχει σε μηχανή του χρόνου. Μια αίσθηση τρόμου σε πιάνει βλέποντας πλάνα του 1897 ή του 1903 από το Λονδίνο, από την Παλαιστίνη, από τη Νέα Υόρκη, από το Σεράγεβο.
Καταρχάς όλοι οι άνθρωποι που εμφανίζονται είναι νεκροί. Όπως αυτοί οι μετανάστες που αποβιβάζονται στο Έλις Άιλαντ το 1903. Μετά αναρωτιέσαι αν ανάμεσά τους θα μπορούσε να βρίσκεται κάποιος συγγενής σου. Ή έστω αν μεταφέρθηκε, το πιθανότερο, κάποια στιγμή με το ίδιο καράβι:
Μετά πετάγεσαι στο χιονισμένο Χάλιφαξ της Αγγλίας το 1902. Ιστορική παγωνιά και τσιμινιέρες. Κι όμως, οι άνθρωποι γελούν με την καρδιά τους. Δεν έχουν ιδέα για τις παγκόσμιες σφαγές που θα ακολουθήσουν. Στο 06:51 αρχίζουν δύο μεσήλικες να παίζουν ξύλο σε μια αυτοσχέδια περφόρμανς. Λες και υπήρχε μια άλλη αίσθηση της ζωής, πιο ξέγνοιαστης:
Μετά στο Χάντερσφιλντ, μετά στο Νιούκαστλ. Εργάτες με μαύρα πρόσωπα, μικρά παιδιά. Ένας γίγαντας ελεγκτής φαίνεται να τους βάζει κάθε τόσο σε τάξη. Στο 00:30 ένας δωδεκάχρονος (;) καπνίζει διασχίζοντας την κάμερα. Στο 11:45 ένας εργάτης στην ουρά θα κάνει το «κωλοδάχτυλο» της εποχής του. Εντωμεταξύ σπάνια βλέπεις ανθρώπους με γυμνό κεφάλι. Όλοι με καπέλα, τραγιάσκες, μαντήλια, κασκέτα. Στο 12:23 θα αρχίσουν και πάλι να πλακώνονται για ασήμαντη αφορμή. Μια άγρια ζωντάνια επικρατεί παντού στην καθημερινότητα, που σε κάνει να αναρωτιέσαι: τι μας έχει συμβεί; Πώς γίνεται να ήταν πιο ευτυχισμένοι αυτοί από εμάς; Μοιάζει αδιανόητο:
Κι ύστερα στο Λιβόρνο του 1899, θα εμφανιστεί στο 01:22 ένας από τους πρώτους photobombers της ιστορίας:
Στη Μόσχα του 1896, λίγα δευτερόλεπτα βαριά, βγαλμένα από μια ατμόσφαιρα τολστοϊκή:
Άφιξη καραβιού στη Λιόν το 1896. Στο 00:29, εντυπωσιακά πρώιμη η κίνηση της γυναίκας να κρύψει διαισθητικά το πρόσωπό της από την κάμερα, αρνούμενη να παραδώσει την εικόνα της στην ιστορία:
Μια αγορά στο Λονδίνο το 1903. Στο 00:40 ένα τσούρμο άνθρωποι κοιτούν την κάμερα αποσβολωμένοι. Μοιάζουν μαγεμένοι. Πλάνο εντυπωσιακό. Θαρρείς πως η κάμερα είναι η μυθική Γοργώ, που όποιος την κοίταγε πέτρωνε:
Κάπως πιο τακτοποιημένα και βαρυσήμαντα τα πράγματα στη Βιέννη του 1911:
Απέραντη θλιμμένη Παλαιστίνη (1897). Πού να `ξερε τι την περιμένει:
Στο Σεράγεβο του 1915. Μορφές στοιχειωμένες. Αίσθηση μακρινής παράδοσης. Ήλιος βαλκανικός:
Τα βίντεο είναι πολλά στο κανάλι του Guy Jones. Διαλέξτε εσείς την τοποθεσία και περιηγηθείτε. Απλά να προσδεθείτε καλά. Όχι σαν κάτι άλλους σκληροτράχηλους:
