Περιηγήθηκα σε ένα κανάλι στο youtube, που συγκεντρώνει πρώιμο κινηματογραφικό υλικό από διάφορα μέρη του κόσμου και νομίζω πως το κανάλι αυτό είναι ό,τι πιο κοντά υπάρχει σε μηχανή του χρόνου. Μια αίσθηση τρόμου σε πιάνει βλέποντας πλάνα του 1897 ή του 1903 από το Λονδίνο, από την Παλαιστίνη, από τη Νέα Υόρκη, από το Σεράγεβο.
Καταρχάς όλοι οι άνθρωποι που εμφανίζονται είναι νεκροί. Όπως αυτοί οι μετανάστες που αποβιβάζονται στο Έλις Άιλαντ το 1903. Μετά αναρωτιέσαι αν ανάμεσά τους θα μπορούσε να βρίσκεται κάποιος συγγενής σου. Ή έστω αν μεταφέρθηκε, το πιθανότερο, κάποια στιγμή με το ίδιο καράβι:
https://www.youtube.com/watch?v=Q8fNSpAlVoI
Μετά πετάγεσαι στο χιονισμένο Χάλιφαξ της Αγγλίας το 1902. Ιστορική παγωνιά και τσιμινιέρες. Κι όμως, οι άνθρωποι γελούν με την καρδιά τους. Δεν έχουν ιδέα για τις παγκόσμιες σφαγές που θα ακολουθήσουν. Στο 06:51 αρχίζουν δύο μεσήλικες να παίζουν ξύλο σε μια αυτοσχέδια περφόρμανς. Λες και υπήρχε μια άλλη αίσθηση της ζωής, πιο ξέγνοιαστης:
https://www.youtube.com/watch?v=eIrfwChQkxQ
Μετά στο Χάντερσφιλντ, μετά στο Νιούκαστλ. Εργάτες με μαύρα πρόσωπα, μικρά παιδιά. Ένας γίγαντας ελεγκτής φαίνεται να τους βάζει κάθε τόσο σε τάξη. Στο 00:30 ένας δωδεκάχρονος (;) καπνίζει διασχίζοντας την κάμερα. Στο 11:45 ένας εργάτης στην ουρά θα κάνει το «κωλοδάχτυλο» της εποχής του. Εντωμεταξύ σπάνια βλέπεις ανθρώπους με γυμνό κεφάλι. Όλοι με καπέλα, τραγιάσκες, μαντήλια, κασκέτα. Στο 12:23 θα αρχίσουν και πάλι να πλακώνονται για ασήμαντη αφορμή. Μια άγρια ζωντάνια επικρατεί παντού στην καθημερινότητα, που σε κάνει να αναρωτιέσαι: τι μας έχει συμβεί; Πώς γίνεται να ήταν πιο ευτυχισμένοι αυτοί από εμάς; Μοιάζει αδιανόητο:
https://www.youtube.com/watch?v=SXxuNncWq4s
Κι ύστερα στο Λιβόρνο του 1899, θα εμφανιστεί στο 01:22 ένας από τους πρώτους photobombers της ιστορίας:
https://www.youtube.com/watch?v=JOAOFbHFK9Q
Στη Μόσχα του 1896, λίγα δευτερόλεπτα βαριά, βγαλμένα από μια ατμόσφαιρα τολστοϊκή:
https://www.youtube.com/watch?v=FYHF3a9R5DY
Άφιξη καραβιού στη Λιόν το 1896. Στο 00:29, εντυπωσιακά πρώιμη η κίνηση της γυναίκας να κρύψει διαισθητικά το πρόσωπό της από την κάμερα, αρνούμενη να παραδώσει την εικόνα της στην ιστορία:
https://www.youtube.com/watch?v=PWjF-Wt9pUg
Μια αγορά στο Λονδίνο το 1903. Στο 00:40 ένα τσούρμο άνθρωποι κοιτούν την κάμερα αποσβολωμένοι. Μοιάζουν μαγεμένοι. Πλάνο εντυπωσιακό. Θαρρείς πως η κάμερα είναι η μυθική Γοργώ, που όποιος την κοίταγε πέτρωνε:
https://www.youtube.com/watch?v=Z5QdLV0dkk8
Κάπως πιο τακτοποιημένα και βαρυσήμαντα τα πράγματα στη Βιέννη του 1911:
https://www.youtube.com/watch?v=FbMwd1CHMhI
Απέραντη θλιμμένη Παλαιστίνη (1897). Πού να `ξερε τι την περιμένει:
https://www.youtube.com/watch?v=JLzs2iJkGok
Στο Σεράγεβο του 1915. Μορφές στοιχειωμένες. Αίσθηση μακρινής παράδοσης. Ήλιος βαλκανικός:
https://www.youtube.com/watch?v=yO0pAO3He68
Τα βίντεο είναι πολλά στο κανάλι του Guy Jones. Διαλέξτε εσείς την τοποθεσία και περιηγηθείτε. Απλά να προσδεθείτε καλά. Όχι σαν κάτι άλλους σκληροτράχηλους:
https://www.youtube.com/watch?v=w5MV1B7Pq_s
