Οι κλασσικοί αρχαιολόγοι αντιμετώπιζαν αρχικά τα «ορνιθοσκαλίσματα» αυτά πάνω στα σεβάσμια μάρμαρα της κλασσικής αρχαιότητος, με αποστροφή, παραβλέποντας εντελώς την αξία τους. Οι εγχάρακτες αυτές επιγραφές όμως, αποτελούν ακράδαντες αποδείξεις του συνεχούς και αδιάσπαστου ιστορικού βίου της Αθήνας.
.
Θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει τα χαράγματα αυτά, ένα λαξευμένο σε μάρμαρα χρονικό, που συμπληρώνει τις ιστορικές μας γνώσεις για μια εποχή με ελάχιστες γραπτές πηγές.
Αν και η ακριβής χρονολόγηση των επιγραφών είναι αδύνατη, υπολογίζεται ότι χαράχθηκαν κατά την περίοδο που καλύπτουν ο 7ος – 15ος αιώνος μ.Χ.. Τα μνημεία της Ακροπόλεως φαίνεται ότι μετά το 600 μ.Χ. άρχισαν σταδιακά να μετατρέπονται σε ένα τεράστιο πέτρινο κατάστιχο, που κατέγραφαν ονόματα, προσευχές, χρονολογικά ορόσημα και θανάτους λαϊκών αξιωματούχων και μελών του κλήρου. Μόνο ο Παρθενώνας φέρει 235 επιγραφές, εκ των οποίων μόλις 5 εξ αυτών είναι γραμμένες στη λατινική γλώσσα. Οι υπόλοιπες 230 ελληνικές επιγραφές, ποικίλλουν σε περιεχόμενο, από επίσημες ανακοινώσεις θανάτων και απλές επικλήσεις, μέχρι απλά χαράγματα και σκαριφήματα.
Συγκεκριμένα επί των κιόνων του Παρθενώνος έχουν ανευρεθεί:
- 104 επικλήσεις προς τον Τριαδικό Θεό ή την Υπεραγία Θεοτόκο,
- 64 αναγραφές θανάτων,
- 32 απλές αναγραφές ονομάτων,
- 20 φράσεις εκκλησιαστικών κειμένων,
- 12 ποικίλα θέματα,
- 6 συμβολικές παραστάσεις.
Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί το γεγονός ότι οι επιγραφές αυτές αν και πολυάριθμες, διαφεύγουν εντελώς της προσοχής των επισκεπτών της Ακροπόλεως, παρά το μεγάλο όγκο τους. Αυτό οφείλεται όχι μόνο στο γεγονός ότι η πορεία, που ακολουθούν κατά την άνοδό τους δεν τους επιτρέπει να πλησιάζουν σε κοντινή απόσταση τα μνημεία, όσο κυρίως στο ότι η αλλοίωση που επέφερε στην επιδερμίδα των μαρμάρων η επήρεια του χρόνου και η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι τέτοιας εκτάσεως, που εντοπισμός τους καθίσταται ιδιαίτερα δυσχερής.
Τρεις σχεδιαστικές αποδόσεις κάποιων ενδεικτικών χαραγμάτων του Παρθενώνα από τον ακαδημαϊκό Α. Ορλάνδο (φωτ. Τα χαράγματα του Παρθενώνα,1973, Ακαδημία Αθηνών)
Για μια πληρέστερη παρουσίαση των χαραγμάτων παρακολουθήστε την εποικοδομητική ομιλία του καθηγητή Τάσου Τανούλα στην Ακαδημία Αθηνών, συνοδευόμενη μετά πολλών εικόνων/διαφανειών από τα εν λόγω χαράγματα, κάποια από τα οποία φανερώνουμε εδώ. Όπως δήλωσε και ο ίδιος, τα χαράγματα αυτά τα αντιμετώπισε ως «αποσπάσματα έναρθρου λόγου, μαρτυρίες ανθρώπινης παρουσίας και δράσης που ως ψίθυροι ευλαβείας τιμούν τους απόντες που στοιχειώνουν αυτόν τον χώρο».
