Μετά την αυτοκτονία του φίλου του και ποιητή Christoph Friedrich Heinle (1894 – 1914), o εξίσου νεαρός Walter Benjamin ξεκίνησε τη συγγραφή δεκάδων θρηνητικών σονέτων. Τα σονέτα αυτά, που πρωτοδημοσιεύτηκαν 46 χρόνια μετά τον θάνατο του Benjamin, συνιστούν παραλλαγές πάνω στο ίδιο αβάσταχτο θέμα – στοιχειωμένα από τη μορφή του νεκρού του φίλου, προοιωνίζονται τον ερμητισμό της γραφής του Γερμανοεβραίου στοχαστή.
Για τις ακόλουθες αποδόσεις χρησιμοποιήθηκαν τόσο το γερμανικό πρωτότυπο όσο και οι αγγλικές μεταφράσεις των Carl Scoggard και Nirmal Dass. Ευχαριστώ την Αλίκη Μεγάλη για την πολύτιμη βοήθειά της όσον αφορά τη λέξη-προς-λέξη μετάφραση από τα γερμανικά.
.
ΣΟΝΕΤΟ 4
Τα βλέμματά του ήταν εκείνα που αφυπνίζαν
Το μόνο φως μου σ’ όλες τις περιπλανήσεις
Και τ’ άστρα των ματιών του δίναν εγγυήσεις
Και του ύπνου μου το ερημωμένο φως διασχίζαν
Τώρα όλ’ οι σύντροφοι έχουν γίνει αναμνήσεις
Τον σιωπηλό καθρέφτη πνεύματα ραγίζαν
Στους ουρανούς αυτούς σιγά μετατοπίζαν
Κάθε πρωί του υγρού τους γέλιου τις δονήσεις
Στέκαν, θρηνούσαν κι ήταν σαν να χαχανίζαν
Κι είχε το γέλιο κάτι απ’ των δακρύων τον ρύπο
Διαρκούσε πιο πολύ από της βροχής τον χτύπο
Κι από τα δάκρυα τα τόσα τους τραυλίζαν
Τα ονόματα πραγμάτων, που κι αυτά σκορπίζαν
Έτσι όπως με τα φύλλα γίνεται στον κήπο.
ΣΟΝΕΤΟ 34
Μια νύχτα έκατσα να σκεφτώ πάνω σ’ εμένα
Και γύρω μου άρχισε γλυκά η ζωή να πλάθει
Μα το μυαλό μου καθρεφτίστηκε σ’ εμένα
Σαν να ’ταν το δικό σου βλέμμα από τα βάθη
Τότε εμφανίστηκε η σκέψη: με θηλάζεις
Τον εαυτό μου στην πνοή θα καταθέσω
Αφού στα χείλη σου σταφύλια που σταλάζεις
Και μαρτυρούν βουβά τα μυστικά των έσω
Φίλε, η παρουσία σου πάρθηκε από εμένα
Όπως κοιμώμενος που ψάχνει το στεφάνι
Στα ίδια του τα μαλλιά, έτσι κι εγώ εσένα
Τις μαύρες ώρες· όμως μ’ έχεις συνυφάνει
Χορεύοντας, μέσα απ’ το μεσονύχτιο σώμα,
Το βλέμμα σου μού πήρε την πνοή απ’ το στόμα
Εικόνα εξωφύλλου:
Εκπεπτωκώς Δαίμων (1901), του Mikhail Vrubel
♦
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
