ΝΥΧΤΕΡΙΝΕΣ ΕΚΣΤΑΣΕΙΣ
Ο ποιητής που εκηδεύτηκε χθες δεν ήταν μόνο ο λεπτός τραγουδιστής, ο αισθηματικός ο εστέτ, ο γεμάτος ευγένεια και ρωμαντισμό. Ήταν και ο άνθρωπος με τη φινέτσα των τρόπων και της ψυχής του. Η λεπτότης και η ευγένεια του τραγουδιού του έκλειε ολόκληρη την ψυχή του. Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης ήταν αληθινός ποιητής. Οι εμπνεύσεις και οι ποιητικοί οραματισμοί του ήταν παλμοί και καταστάσεις εσωτερικές του. Υπέφερε, πονούσε κι αγαπούσε ό,τι ωραίο. Ο ποιητής ελάτρευε την ωμορφιά της αττικής νύχτας. Ήταν μια αδυναμία του οι νυχτερινοί του περίπατοι και η έκστασίς του κάτω από την ποίηση του φεγγαριού και των άστρων. Χρόνια ολόκληρα -τα προπολεμικά χρόνια- τον συναντούσα περασμένα μεσάνυχτα σε περιπάτους ρωμαντικούς. Ζούσε τα όνειρα και τις εμπνεύσεις του τις ώρες αυτές. Σταματούσε σαν να ακροάζετο την νυκτερινή αναπνοή της φύσεως και η ψυχή του ανέβαινε προς τα άστρα του αγαπημένου του ουρανού. Διψούσε την έκσταση. Η μοναξιά της νύχτας δημιουργούσε γι’ αυτόν την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία οι παλμοί του εγίνοντο μυστικό τραγούδι, χαρά ζωής, απέραντη αγάπη για το κάθε τι. Κάποτε που τον συναντήσαμε στη λεωφόρο Κηφισσίας περνούσε ένα κοπάδι αρνιά. Ο βοσκός τους τα ωδηγούσε στα σφαγεία. Ο Λαπαθιώτης εσταμάτησε και παρακολούθησε με σιωπή ευλαβική την πομπή αυτή σαν νάταν η εικόνα της συνοδείας των νεκρών του Μπαίκλιν. Και όταν εχάθηκε από τα μάτια μας το κοπάδι αφίνοντας μόνο κάτι από τα ίχνη του, τη μυρουδιά της στάνης, ο ποιητής άφηκε σαν μια κραυγή πόνου και διαμαρτυρίας για την ανθρώπινη σκληρότητα. Ήταν ένα βράδυ ανοιξιάτικο εκείνο. Και καθώς προχωρούσαμε κάτω από το ασημένιο φως του φεγγαριού, ο ποιητής άφηκε την ψυχή του να εκραγή σε δυνατούς ευγενικούς παλμούς. Σιβυλλιακοί οραματισμοί φώτιζαν τα μάτια του. Και μας έλεγε για ό,τι αισθανότανε την ώρα εκείνη στη νυχτερινή γαλήνη και στην αρμονία της φύσεως. Ένας ύμνος προς την ωμορφιά τα λόγια του εκείνα. Και τώρα που το χώμα της Αττικής σκεπάζει το κορμί τού ευγενικού ποιητού και λεπτού ανθρώπου η σκέψις μας ξαναγυρίζει προς τις νυχτερινές εκείνες συναντήσεις με τον ποιητή την ώρα της εκστάσεως εκείνου και του επαγγελματικού καμάτου του δικού μας. Η έκστασις του ποιητή, εκδήλωσις της ψυχικής του ωμορφιάς, παρέσυρε τον κάματό μας. Και τον ακολουθούσαμε γεμάτοι συγκίνηση.
ΒΑΣ. ΗΛ.
«Αθηναϊκά Νέα», 12 Γενάρη 1944
η σπάνια φωτογραφία του Λαπαθιώτη από το ταξίδι του στην Αίγυπτο ανήκει στο αρχείο του Μάνου Ελευθερίου