Η δημοφιλής τηλεοπτική σειρά δείχνει πόσο τρομεροί μπορεί να είναι οι πλούσιοι άνθρωποι. Και ξέρετε τι λατρεύουν οι πλούσιοι άνθρωποι; Τη συλλογή έργων τέχνης.
της Valentina Di Liscia
.
Η σειρά Succession, το εξαιρετικά δημοφιλές σατιρικό δράμα του Jesse Armstrong, παρακολουθεί τις διαμάχες της οικογένειας – δυναστείας Roy για την Waystar RoyCo, έναν εγκληματικό όμιλο μέσων ενημέρωσης με επικεφαλής τον τοξικό πατριάρχη Logan Roy. Στην πραγματικότητα, μεταξύ άλλων, αυτή η σειρά έχει να κάνει με το πόσο απαίσιοι μπορούν να γίνουν οι πλούσιοι άνθρωποι. Και ξέρετε τι λατρεύουν οι πλούσιοι; Τη συλλογή έργων τέχνης.
Είναι προφανές, ότι οι αποστειρωμένοι λευκοί τοίχοι των γραφείων της Waystar στο Μανχάταν και τα κομψά διαμερίσματα των Roy είναι διακοσμημένα με πίνακες ζωγραφικής και γλυπτά. Πολλά από αυτά είναι σκόπιμα ασήμαντα, καμουφλάρονται ανυποψίαστα στους έξυπνα σκηνοθετημένους, ασηπτικούς μοντέρνους εσωτερικούς χώρους που απηχούν τις κενές προσωπικότητες των πρωταγωνιστών. Ωστόσο άλλα έργα τέχνης στo Succession φαίνεται να αποκαλύπτουν μια βαθύτερη σημασία, διοχετεύοντας αφηγηματικές και οπτικές στρατηγικές για να αυξήσουν την ένταση και να προϊδεάσουν για βασικές γραμμές της πλοκής.
Με αφορμή το φινάλε της τρίτης σεζόν συζητάμε πέντε ιδιαίτερα συναρπαστικές επιμελητικές επιλογές που απεικονίζουν μια εικόνα της εξουσίας, της απάτης και του αχαλίνωτου καπιταλισμού – από μπαρόκ πίνακες μέχρι μια φανταστική εγκατάσταση σύγχρονης τέχνης στο Hudson Yards της Νέας Υόρκης. (Για όσους δεν έχουν παρακολουθήσει τη σειρά, σας προειδοποιούμε: παρακάτω υπάρχουν κάποια spoiler).
Peter Paul Rubens’s Bloody Tiger Hunt
Η πρώτη διαφημιστική αφίσα για το Succession περιείχε ένα έργο τέχνης που έδινε το στίγμα για το τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Ο Logan Roy και οι τέσσερις διεκδικητές του θρόνου της Waystar RoyCo στέκονται μπροστά στο έργο του Peter Paul Rubens “Το κυνήγι της τίγρης” (1615-17), μια δυναμική σύνθεση που βρίσκεται στη συλλογή του Musée des Beaux-Arts de Rennes και φέρνει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με το θηρίο σε μια υποβλητικά βίαιη αντιπαράθεση. Εμπνευσμένος από ένα υποτιθέμενο κατεστραμμένο αριστούργημα του Λεονάρντο, τη “Μάχη του Ανγκιάρι”, ο Ρούμπενς απεικονίζει έναν πυκνό σύμπλεγμα κυνηγών που επιτίθενται, και αιμοδιψών αιλουροειδών χωρίς σαφή νικητή ή διάκριση μεταξύ θηρευτή και θηράματος. Ο καμβάς είναι ένας από τους τέσσερις ενός κύκλου που κατέσχεσαν οι Γάλλοι από το Παλαιό Παλάτι του Σλάισχαϊμ στη Γερμανία κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, ενός 12ετούς αγώνα για την ευρωπαϊκή κυριαρχία που ήταν σχεδόν τόσο αδίστακτος και αμφιλεγόμενος, όσο και η μάχη των γόνων Roy για τον έλεγχο της αυτοκρατορίας των μέσων ενημέρωσης του πατέρα τους.
(Bonus: ένας πιστός θεατής της σειράς ανακάλυψε μια εικόνα του Κendall, ντυμένου ως Ναπολέων σε ένα πρόσφατο επεισόδιο της 3ης σεζόν).
.
Μια σύγχρονη φωτογραφία που παραπέμπει σε ολική κατάρρευση
Η εικόνα ενός πανύψηλου παγετώνα στο πιλοτικό επεισόδιο της σειράς, εμφανίζεται ως αφανής τέχνη στην αίθουσα συνεδριάσεων στην έδρα της Waystar RoyCo. Mια πιο προσεκτική ανάγνωση αποκαλύπτει ένα δυσοίωνο υπόρρητο νόημα. Η φωτογραφία είναι η “Spegazzini #01” (2012/2013) του καλλιτέχνη Frank Thiel, μια ευκρινέστατη απεικόνιση του ομώνυμου σχηματισμού παγετώνα-μαμούθ στην Παταγονία της Αργεντινής. Αποτελεί μέρος μιας σειράς έργων που αντανακλά τη “δύναμη και το μεγαλείο” του φυσικού κόσμου, καθώς και την “ευθραυστότητα και τον κίνδυνο”, εξηγεί ένα δελτίο τύπου της γκαλερί του Thiel, ένα δυαδικό σχήμα που πρακτικά περιγράφει και όλα τα εγώ αυτής της τηλεοπτικής σειράς. Επίσης, αν με ρωτάτε, τίποτα δεν μιλά σαφέστερα για επικείμενη καταστροφή όσο ένα τεράστιο κομμάτι πάγου. Η εκτύπωση κρέμεται στον τοίχο, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης για την αποτυχημένη απόκτηση του Vaulter από τον Kendall, όταν ο Logan μπαίνει απροσδόκητα μέσα και ζητάει από τον γιο του να υπογράψει τα χαρτιά του “ξεκαθαρίσματος του νοικοκυριού”.
Το αίτημα κάνει τον Kendall, ο οποίος περιμένει να ανακοινωθεί ως ο νέος διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας στα 80ά γενέθλια του πατέρα του αργότερα την ίδια μέρα, εμφανώς νευρικό … και όλοι ξέρουμε πώς θα καταλήξει αυτό.
Πορτρέτο της κατασκόπου του Λουδοβίκου XIV
Στο πέμπτο επεισόδιο της πρώτης σεζόν, ο Kendall αρχίζει να σχεδιάζει μια ψήφο δυσπιστίας κατά του πατέρα του, ενώ ο Τοm σύζυγος της Shiv Roy, κόρης του πατριάρχη, επιστρατεύει τον ξάδερφο Greg για να καταστρέψει έγγραφα που σχετίζονται με τη συγκάλυψη από τη Waystar των κατάφωρων εγκλημάτων στο τμήμα κρουαζιερόπλοιων της εταιρείας. Ο αδελφός του Logan, Ewan Roy, προσκαλείται από τον Καναδά για να γιορτάσει την Ημέρα των Ευχαριστιών, και η κατάληξη είναι μια πικρή ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των δύο αδελφών. Μέσα σε αυτό το μπέρδεμα πισώπλατων μαχαιρωμάτων και προδοσίας κρέμεται το πορτρέτο της Louise de Keroualle, έργο του Ολλανδού μπαρόκ ζωγράφου Peter Lely. H Louise de Keroualle ήταν κατάσκοπος του Λουδοβίκου XIV της Γαλλίας, πριν γίνει η αγαπημένη ερωμένη του βασιλιά Κάρολου Β’ της Αγγλίας και στη συνέχεια δούκισσα του Πόρτσμουθ. Σύμφωνα με το Μουσείο Getty, όπου βρίσκεται το έργο, η De Keroualle χρησιμοποίησε στρατηγικά την επιρροή της για να ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ των δύο μοναρχών. Από τον τοίχο του σαλονιού του Logan Roy, παρακολουθεί με ευχαρίστηση το καταστροφικό οικογενειακό δείπνο, παίζοντας αισθησιακά με μια τούφα μαλλιών καθώς ο Ewan αντιμετωπίζει τον αδελφό του λέγοντας: “Δεν έχουν να κάνουν όλα με τα χρήματα. Δεν έχεις ακούσει για την ηθική;” (Προφανώς, δεν έχει.)
Μια χαρακτηριστική σκηνή από την Κόλαση του Δάντη
Όπως και στο ντεμπούτο της σειράς, το έργο τέχνης που επιλέχθηκε για την αφίσα που διαφημίζει τη δεύτερη σεζόν του Succession κάθε άλλο παρά διακριτικό είναι. Τα ταλαιπωρημένα αδέλφια Roy, μαζί με τον Tom και τον ξάδερφο Greg, κάθονται γύρω από ένα τραπέζι με τον Logan στην κεφαλή, τη μόνη φιγούρα που στέκεται όρθια. Ο πίνακας του William-Adolphe Bouguereau “Δάντης και Βιργίλιος” (1850), ένας καμβάς που απεικονίζει μια σκηνή από την Κόλαση του Δάντη, κρέμεται στον τοίχο ακριβώς πίσω του. Και δεν είναι μια οποιαδήποτε σκηνή: αυτό που βλέπουμε διαδραματίζεται στον όγδοο κύκλο της Κόλασης, που προορίζεται για τους παραχαράκτες και τους μιμητές, και δείχνει τον συγγραφέα και τον οδηγό του Βιργίλιο να παρακολουθούν δύο καταραμένες ψυχές να τα βάζουν μεταξύ τους. Ο ένας από αυτούς, ο αιρετικός Capocchio, δαγκώνεται στο λαιμό από τον Gianni Schicchi, έναν Ιταλό ιππότη που σφετερίστηκε την ταυτότητα ενός αποθανόντος και πλαστογράφησε τη διαθήκη του για να διεκδικήσει την κληρονομιά του. Θα μπορούσε αυτό να είναι ένα πονηρό νεύμα προς τον χαρακτήρα του Logan, του οποίου ο θάνατος είναι μια πάντα διαφαινόμενη φαντασίωση στα μάτια των μεγαλομανών παιδιών του; Προσθέτοντας κάτι ακόμη στην συγκεκριμένη αναφορά, ο Bouguereau έφτιαξε το έργο ως την τρίτη συμμετοχή του για το Prix de Rome, αφού είχε αποτύχει να κερδίσει το διάσημο βραβείο δύο φορές στο παρελθόν.Το Musée d’Orsay, όπου βρίσκεται το έργο υποστηρίζει ότι ο καλλιτέχνης “διψούσε για εκδίκηση”. (Σπόιλερ: έχασε και πάλι.)
Και τέλος, ένα καθηλωτικό installation γυναικείου κόλπου
Στο επεισόδιο 7 της 3ης σεζόν, στο πλαίσιο της ολοένα και πιο απελπισμένης προσπάθειάς του να αποδείξει την κοινωνική του συνάφεια, ο Kendall Roy διοργανώνει το πάρτι των 40ών γενεθλίων του στο Shed, το πολυσχιδές κέντρο τεχνών που βρίσκεται στο Hudson Yards του Μανχάταν. (Η γειτονιά είναι η μεγαλύτερη ιδιωτική ανάπτυξη στις ΗΠΑ, που χτίστηκε με 25 δισεκατομμύρια δολάρια, και έχει χλευαστεί ως μια υπερπολυτελής παιδική χαρά δισεκατομμυριούχων. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται επίσης η αμφιλεγόμενη δομή Vessel, στην οποία έχουν σημειωθεί τέσσερις θάνατοι από αυτοκτονία). Για να εισέλθουν στο θλιβερό ιωβηλαίο του πλούσιου αγοριού (Kendall Roy), οι επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένων των αδελφών του, περνούν μπροστά από οθόνες βίντεο που δείχνουν σπερματοζωάρια που στριφογυρίζουν, και στη συνέχεια μπαίνουν μέσα σε ένα installation που μοιάζει με σήραγγα και είναι κατασκευασμένο από ροζ φουσκωτό υλικό. Στο τέλος, τους υποδέχεται μια γυναίκα με στολή νοσοκόμας που αναφωνεί: “Συγχαρητήρια! Μόλις γεννηθήκατε στον κόσμο του Kendall Roy”.
Το εμβυθιστικό περιβάλλον επινοήθηκε για την σειρά, αλλά παραπέμπει στις ευφάνταστες, φτιαγμένες για το Instagram “εμπειρίες” τέχνης στις οποίες πιθανότατα θα συρρέουν wannabes σαν τoν Kendall, μαζί με την ακριβή “τέχνη του δρόμου” και τα NFTs. (Η εγκατάσταση είναι επίσης μια πιθανή υπόμνηση στο πολύ πιο αιχμηρό “Hon” (1966) της Nikki de Saint Phalle, στο οποίο οι επισκέπτες εισέρχονταν μέσα σε ένα τεράστιο γλυπτό του σώματος μιας εγκύου γυναίκας μέσω μιας σήραγγας που δεν ήταν παρά ο τράχηλος της μήτρας). Σε μια ιδιαίτερα επίκαιρη στιγμή, το επεισόδιο καταπιάνεται με θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας όταν ο Roman ρωτά τον Kendall αν εξασφάλισε την άδεια της μητέρας τους για να δημιουργήσει το έργο. “Πες με παλιομοδίτη”, λέει ο Roman, “αλλά νομίζω ότι πρέπει να ρωτάς πριν κατασκευάσεις ένα γιγαντιαίο αντίγραφο του κόλπου κάποιας”.
Πηγή: Hyperallergic.com, How the Art in Succession Paints a Picture of Power,
άρθρο της Valentina Di Liscia
Μετάφραση για το ΑΣΣΟΔΥΟ: Υρώ Καζάρα
