«τι σημασία έχουν τα μάτια μου, δεν θα τα χρειαστώ μέχρι που να σε δω ξανά…
γιατί εκτός από σένα δεν έχω άλλον να κοιτάξω»
Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι προς την Τατιάνα Γιακόβλεβα
(μτφρ.: Σοφία Σκουλικάρη)
Το 1949 στο Παρίσι, το ζεύγος Οκτάβιο Πας και Ελένα Γκάρο επισκέφθηκε το ζεύγος Αδόλφο Μπιόυ Κασάρες και Σιλβίνα Οκάμπο. Έκτοτε, ο Κασάρες και η Γκάρο ξαναβρέθηκαν, ερωτεύτηκαν κι αντάλλασσαν γράμματα για είκοσι χρόνια. Στη σχέση τους βάσισε ο Κασάρες το «Όνειρο των ηρώων» και η Γκάρο τις «Μνήμες της πέτρας». Αποκαλύφθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’90, όταν το Πανεπιστήμιο Princeton, άνοιξε για το κοινό την αλληλογραφία της Γκάρο.
΄
Αγαπημένη μου,
Εδώ διατρέχω αποπροσανατολισμένος τις θλιβερές στοές του πλοίου και δε γύρισα στη Βίκτωρος Ουγκώ1. Εν τούτοις, σ’ αγαπώ περισσότερο από τον καθένα… Τραγουδώ απαρηγόρητος, φάλτσα, Juan Charrasqueado2 (σκεπτόμενος πως δεν αξίζω τούτους τους στίχους, πως δεν είμαι καλός κόκορας, ούτε καν γλεντζές και παίχτης) κι επισκέπτομαι κατά διαστήματα τη φωτογραφία σου και την υπογραφή σου στο διαβατήριο3. Νοσταλγώ τ’ απογεύματα στη Βίκτωρος Ουγκώ, το τσάι των έξι και τη λατρεία για την Ελένα4. Έχεις κατοικήσει τόσο τη ζωή μου αυτήν την περίοδο, που αν κλείσω τα μάτια μου και δε σκέφτομαι τίποτα, εμφανίζονται η εικόνα σου και η φωνή σου. Χθες, όταν κοιμόμουν, σε είδα και σε άκουσα έτσι ξαφνικά: ξύπνησα απότομα και παρέμεινα πολύ ταραγμένος, σκεπτόμενος με πολλή τρυφερότητα εσένα κι επίσης εμένα και στο πώς χάνουμε τα πάντα…
Στο λέω αυτό κι αμέσως τρομάζω: τις τελευταίες μέρες ήσουν όχι μόνο πολύ τρυφερή μαζί μου, μα, επίσης, καλοσυνάτη κι επιεικής, αλλά δεν πρέπει να σε ενοχλώ με μελαγχολία` ούτως ή άλλως, όταν ανοίξω το φάκελο τους γράμματός σου (ελπίζω, σε παρακαλώ, να μου γράψεις) θα τρέμω λίγο. Μακάρι να μη μου γράψεις λέγοντάς μου πως όλα τέλειωσαν και πως είναι ανώφελο να συνεχίσουμε την αλληλογραφία μας… Ξέρεις πως υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν κάναμε και που θα μας άρεσε να κάνουμε μαζί. Επιπλέον, θυμήσου πόσο καλά καταλαβαινόμαστε όταν είμαστε μαζί… θυμήσου πώς έχουμε περάσει καλά, πώς αγαπιόμαστε. Κι αν καμιά φορά γίνομαι λίγο συναισθηματικός, μη θυμώνεις πολύ…
Θα ήθελα να είμαι πιο έξυπνος ή πιο ακριβής, να σου γράψω θαυμάσια γράμματα. Πρέπει να παραιτηθώ από την κλίση του ρήματος αγαπώ, από το να επαναλάβω για χιλιοστή φορά ότι ποτέ δεν αγάπησα καμιά όπως αγαπώ εσένα, πως σε θαυμάζω, πως σε σέβομαι, πως μου αρέσεις, πως με διασκεδάζεις, πως με συγκινείς, πως σε λατρεύω. Πως ο κόσμος χωρίς εσένα, που μου έχει τώρα λάχει, με καταθλίβει και θα ήμουν πολύ δυστυχής με το να μη βρισκόμασταν στο μέλλον.
Σε φιλώ, αγάπη μου, σου ζητώ συγγνώμη για τις ανοησίες μου.
Αδόλφο
________
1 Βίκτωρος Ουγκώ 199, το σπίτι της οικογένειας Πας- Γκάρο στο Παρίσι
3 Ο Κασάρες είχε μαζί του ένα παπούτσι και το διαβατήριο της Γκάρο.
4 Αναφέρεται στην κόρη της Γκάρο με τον Πας, την Ελένα Πας Γκάρο.