.

Επίπεδα ζωής της μοναχικότητας ή της μοναξιάς μέσα από την αφήγηση της ποίησης. Τρία ποίηματα του Russell Edson (1935-2014) σε ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά και σύνθεση επιπέδων της Χρυσάνθης Νίκα.

.

Ενότητα 1η: Ο Άνθρωπος και ο Εαυτός

O Αμετανόητος

Ύστερα από μια σειρά από απερισκεψίες ένας άνδρας κατευθύνθηκε τρικλίζοντας προς το σπίτι, σκεπτόμενος: τώρα που αποχωρίζομαι την κακή διαγωγή μου πρόκειται να συγχωρηθώ, αφού οι πράξεις μου δεν ήταν ο πραγματικός εαυτός, στον οποίο τώρα επιστρέφω. Και δεν πρόκειται να κατηγορηθώ για το παρελθόν, αφού θα θεωρηθώ εξιλεωμένος στο παρόν…

Όταν όμως έφτασε στο κατώφλι του σπιτιού του, το σπίτι τού είπε: φύγε, δεν είμαι σπίτι.
Δεν είσαι σπίτι; Ένα σπίτι είναι πάντοτε σπίτι∙ πού αλλού μπορεί να είναι; είπε ο άνδρας.
Δεν είμαι σπίτι για σένα, είπε το σπίτι του.

Και έτσι ο άνδρας κατευθύνθηκε τρικλίζοντας σε μία νέα σειρά από απερισκεψίες…

The Unforgiven, The Wounded Breakfast
(Wesleyan University Press, 1985)

 

Ενότητα 2η: Ο Άνθρωπος και ο Άλλος Άνθρωπος

 

Της Μνήμης και της Αποστάσεως

Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως οποιοσδήποτε εισέρχεται στην απόσταση θα μικρύνει. Θα γίνει τελικά τόσο μικρός ώστε δεν θα μπορεί πια να βρεθεί παρά μόνο με τηλεσκόπιο, ή, με μικροσκόπιο, για περισσότερη οικειότητα…

Υπάρχει όμως ένα σημείο αφανισμού, όπου έχοντας κάποιος
εισχωρήσει στην απόσταση θα πρέπει να εξαφανιστεί ολοκληρωτικά χωρίς ελπίδα
επιστροφής, αφήνοντας μόνο μια μνήμη της κάποτε ύπαρξής του.

Ύστερα όμως είναι κι η μυθοπλασία, ώστε δεν μπορεί ποτέ κανείς να είναι πραγματικά σίγουρος εάν επρόκειτο για κάποιον που χάθηκε στο τέλος του ορατού, ή
κάποιον που φτιάχτηκε με χαρτί και μολύβι…

Of Memory and Distance,
The Rooster’s Wife (BOA Editions Ltd., 2005)

 

Ενότητα 3η: Ο Άνθρωπος και το Κοσμικό Παιχνίδι

 

Οι Μαριονέτες των Απομακρυσμένων Κυρίων 

Ένας πιανίστας ονειρεύεται πως μια εταιρεία κατεδαφίσεων τον προσέλαβε
να καταστρέψει με τα δάχτυλά του ένα πιάνο…
Την ημέρα της συναυλίας κατεδάφισης του πιάνου, καθώς
ντύνεται, παρατηρεί μια πεταλούδα να ενοχλεί ένα λουλούδι στο περβάζι
του παραθύρου του. Αναρωτιέται αν πρέπει να καλέσει την αστυνομία. Ύστερα σκέφτεται πως ίσως η πεταλούδα να είναι μια μαριονέτα που τη χειρίζεται
ο κύριός της από ψηλά από το παράθυρο.
Ξαφνικά όλα είναι όμορφα. Αρχίζει να κλαίει.

Αργότερα μια άλλη πεταλούδα αρχίζει να ενοχλεί την πρώτη πεταλούδα.
Ξανά αναρωτιέται εάν δεν πρέπει να καλέσει την αστυνομία.
Όμως, μπορεί να είναι πεταλούδες-μαριονέτες; Πιστεύει
πως είναι, κι ανήκουν σε ανταγωνιστές κυρίους που κοιτάζουν τίνος
η πεταλούδα μπορεί να ενοχλήσει περισσότερο του άλλου.

Και όλο αυτό συμβαίνει στο περβάζι του παραθύρου του. Το Κοσμικό
Σχέδιο: Απομακρυσμένοι Κύριοι χειραγωγούν μικρούς Κυρίους οι οποίοι,
με τη σειρά τους, χειραγωγούν μικροσκοπικές πεταλούδες-Κυρίους οι οποίες,
με τη σειρά τους, χειραγωγούν τον ίδιο… Ένα σύμπαν πλεγμένο με ιστούς!
Ξαφνικά όλα είναι τόσο όμορφα∙ το φως είναι παράξενο…
Είναι κάτι στο φως! Αρχίζει να κλαίει…

The Marionettes of Distant Masters,
The Tunnel, Selected Poems of Russell Edson
(Oberlin College Press, 1994)

Ο Rusell Edson (1935-2014) γεννήθηκε και έζησε στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ. Ξεκίνησε να δημοσιεύει ποίηση την δεκαετία του 1960 και πήρε τον τίτλο του πνευματικού πατέρα της πεζής ποίησης. Ο ίδιος, μέσα από τις συνεντεύξεις του αλλά κυρίως μέσα από την ποίησή του, μοιάζει βαθιά ανένταχτος και ανέκαθεν μοναχικός. Στον όρο πεζή ποίηση φαίνεται να βρίσκει ένα μη οριοθετημένο πεδίο, που χωράει το έργο του και τόσο αυτοσαρκαστικά όσο και απελευθερωτικά, αποκαλεί τον εαυτό του Little Mister Prose Poem. Τα ποιήματά του μοιάζουν αυτοτελείς ιστορίες συναισθηματικής ή διανοητικής ύπαρξης φτιαγμένα λογικά, από εξωφρενικές εικόνες υποσυνειδήτου.

.

Εικόνα: Separation in the Evening, Paul Klee, 1922

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ
Η Χρυσάνθη Νίκα είναι χειρώνακτας. Γεννήθηκε το 1990, ολοκλήρωσε σπουδές μηχανικού και ακόμα δεν ζει μόνιμα πουθενά.