Τις ίδιες μέρες και ώρες και στην ίδια γειτονιά, τη Νεάπολη Εξαρχείων, λειτουργούν αυτό τον καιρό δύο ατομικές εκθέσεις που αναζητούν κοινό βλέμμα. Η μία είναι η έκθεση του Κώστα Τζημούλη με τίτλο «Χωρίς αρματούρα» στην Ασκληπιού 99 (άτυπη έδρα της θεατρικής ομάδας nova melancholia, της οποίας κι ο ίδιος είναι μέλος). Πρόκειται για μια σειρά έργων που στηρίζονται χωρίς θωράκιση, χωρίς σκελετό, χωρίς κανένα βοήθημα. Στην έκθεση παρουσιάζεται και η έκδοση «Δουλειές στο σπίτι», μια σειρά φωτογραφίες εφήμερων γλυπτών που σχηματίζονται και αποσχηματίζονται μέσα στο σπίτι. Η άλλη έκθεση είναι τα «Μήλα» της Σοφίας Σιμάκη στην Εμμανουήλ Μπενάκη 146β, «μια απόπειρα να ειδωθεί το τοπίο ως συμβάν», μέσα από τη ζωγραφική, το video και τη γλυπτική.
Οι εκθέσεις είναι ανοιχτές στο κοινό καθημερινά εκτός Δευτέρας, από 30 Μαΐου ως 20 Ιουνίου, 6 με 8 το απόγευμα. Η απόλυτη χωρική και χρονική τους παραλληλία γίνεται πιο γοητευτική με την πληροφορία ότι οι δύο καλλιτέχνες συνομιλούσαν καθ` όλη τη διάρκεια της παραγωγής των έργων, μέσα από συστηματικές συναντήσεις στα εργαστήριά τους, πετυχαίνοντας μια ιδιότυπη αλληλεπίδραση – και επιβεβαιώνοντας μια εκλεκτική συγγένεια.

Πώς συγγενέψατε; Για πείτε!
Σοφία: Εμείς συγγενεύουμε απ` το Γιώργο Λάππα, τον καθηγητή μας στην Καλών Τεχνών. Εκεί γνωριστήκαμε. Και μετά από χρόνια εκεί συναντηθήκαμε πάλι και αρχίσαμε να κάνουμε πολλή παρέα και να συνεργαζόμαστε. Ήταν το 2012. Ο Κώστας είχε μια παρουσίαση στου Λάππα – εγώ είχα πάει εκεί για άλλο λόγο.

Θυμάμαι εσύ Κώστα με τη Σοφία και τη Δέσποινα Σεβαστή είχατε κάνει την ομάδα DSK και σας παρακολουθούσα. Για πείτε γι` αυτή τη φάση της ζωής σας.
Κώστας: Ήταν κάπως η αρχή της συνεργασίας μας. Το DSK ήταν τα αρχικά των ονομάτων μας: Δέσποινα, Σοφία, Κώστας.
Σοφία: Θέλαμε να δουλέψουμε μαζί, να υπάρχει μια ώσμωση. Και ξεκινήσαμε με την ιδέα αυτή εγώ κι ο Κώστας και καλέσαμε και τη Δέσποινα.
Κώστας: Όχι, εγώ νομίζω ότι κάπου βρεθήκαμε όλοι μαζί και είχαμε διάθεση ουσιώδους συνεργασίας, χωρίς να ξέρουμε τι μορφή θα πάρει αυτό. Αρχίσαμε και συναντιόμασταν στο εργαστήρι της Σοφίας, που ήταν το πιο κεντρικό για όλους μας.
Σοφία: Ο Κώστας έμενε Πετράλωνα, η Δέσποινα Χαλάνδρι, οπότε εγώ στου Στρέφη ήμουν κάπου στη μέση.

Εμένα μ` αρέσει πάρα πολύ που δε θυμάστε πώς έγινε και βρεθήκατε μαζί. Μου φαίνεται πως έχει μια φυσικότητα και έχει και κάτι ερωτικό, σαν τα ζευγάρια που λένε «εσύ μού την έπεσες», «όχι, εσύ μου την έπεσες πρώτος». Δείχνει την ανάγκη, αλλά και το πρακτικό: μένεις στο κέντρο, άρα θα ερχόμαστε σπίτι σου. Δείχνει και μια φροντίδα.
Σοφία: Κατά καιρούς πηγαίναμε και Πετράλωνα και Χαλάνδρι.
Κώστας: Ναι, αλλάζαμε, αλλά και στις δύο φάσεις ήταν η ανάγκη να βρισκόμαστε και να δουλεύουμε. Κοινές ώρες δημιουργικότητας, πολλή συζήτηση γύρω από πολλά θέματα, γύρω από το τι ενδιαφέρει τον καθένα, πώς είναι ο καλλιτεχνικός χώρος, τι μπορεί να κάνει κανείς δουλεύοντας με άλλους.

Είχατε προσωπική ατζέντα ο καθένας μέσα σ` αυτή τη σύμπραξη των τριών;
Κώστας: Ναι, ο καθένας τα δικά του δούλευε. Δεν κάναμε ένα κοινό project. Ήταν μια κοινή πλατφόρμα για να προχωρήσει ο καθένας σε ό,τι κάνει.
Σοφία: Αλλά στο τέλος όταν κάναμε την έκθεση αποφασίσαμε ένα κοινό πλαίσιο και μέσα σ` αυτό μπορούσε ο καθένας ελεύθερα να κάνει το δικό του.
Κώστας: Υπήρχε κοινή επιμέλεια. Εγώ είχα ισχυρό λόγο στο έργο της Σοφίας, η Σοφία στης Δέσποινας, κ.λπ. Υπήρχε μια ελευθερία να επέμβεις στο έργο του άλλου.

Διαφωνίες είχατε; Μαλώνατε;
Σοφία: Ναι, είχαμε διαφωνίες, για διάφορα θέματα.
Κώστας: Αυτή τη φορά όμως καθόλου δεν τσακωθήκαμε.

Σας ρωτάω, γιατί εγώ δεν τα έχω καταφέρει πολύ καλά σε τέτοιες υποθέσεις. Ο καθένας μπαίνει με μια προσωπική ατζέντα, αλλά αν θέλεις να συνεχίσεις να συνομιλείς με κάποιους ανθρώπους, πρέπει να φτιάξεις κι αυτό το κοινό έδαφος. Και πρέπει να νιώθεις πολύ ασφαλής για να δεχτείς σκληρή κριτική από τον άλλο. Σ` αυτό το σημείο μπορεί να κλονιστούν οι σχέσεις.
Κώστας: Χρειάζεται να έχεις μεγάλη σιγουριά σ` αυτό που κάνεις.
Σοφία: Όταν γνωρίζεις τον άλλον καλά – γιατί εμείς δεν είμαστε μόνο συνεργάτες, είμαστε και φίλοι – κι εσύ ο ίδιος είναι δύσκολο να αποστασιοποιηθείς και να μιλήσεις για τη δουλειά του άλλου μ` ένα πιο καθαρό και πιο αυστηρό μάτι, όπως θα το` βλεπε κάποιος θεατής απ` έξω, ο οποίος δε σχετίζεται μ` αυτή τη δουλειά κι αυτό το άτομο.

Συμφωνώ μ` αυτό που λες. Κι εμένα μου συμβαίνει πολλές φορές να χάνω την εμπιστοσύνη σ` αυτά που έχω να πω για τον άλλο, μήπως αρχίσουν και μπαίνουν κι άλλα πράγματα.
Κώστας: Αυτό νομίζω το κάνει ενδιαφέρον. Γιατί και στη δουλειά σου εσύ παίρνεις αποφάσεις και είσαι τόσο κοντά σ` αυτό, και έχει σημασία που είσαι κοντά στον άλλο και το βλέπεις από την τόσο προσωπική πλευρά του. Έτσι δεν είναι τα πράγματα στην τελική; Υπάρχει αίτημα για αντικειμενικότητα;

Δεν είναι αίτημα αντικειμενικότητας. Εγώ δεν ψάχνω αυτό το πράγμα. Το αντίθετο: ψάχνω την πολύ προσωπική σου αφήγηση και αυτή ακριβώς είναι η ανησυχία μου και ο φόβος: μην αφαιρέσεις κάτι από την προσωπική σου αφήγηση.
Κώστας: Δε μπορείς να επηρεάζεις κάποιον καθοριστικά. Υπάρχει αυτή η φροντίδα.
Σοφία: Δε μπορείς, αλλά σίγουρα το αποτέλεσμα είναι διαφορετικό από το αν δουλεύει ο άλλος μόνος του.

“Χωρίς Αρματούρα”

Μπορείτε να μου δώσετε ένα παράδειγμα από τη δική σας σχέση; Πώς συνομιλήσατε; Μπορούμε βέβαια να πούμε γι` αυτό που γίνεται αυτή τη στιγμή, ή για κάτι προηγούμενο.
Κώστας: Γι `αυτό εδώ θεωρώ σημαντικό και το ότι ξεκινήσαμε να δουλεύουμε μαζί, τόσο ανοιχτά, από τις πρώτες μας συναντήσεις. Δεν είχαμε εστιάσει στο τι θα κάνει ο καθένας, αλλά είπαμε: «Θες να ζωγραφίσουμε; Θες να σχεδιάσουμε;» Και αυτό αποτέλεσε πραγματικά πυρήνα γι` αυτό που κάναμε στη συνέχεια. Και για μένα και για τη Σοφία. Ο καθένας από την πλευρά του μπήκε σε μια κοινή κατάσταση. Έφερα κι εγώ αυτά που σκεφτόμουνα και εκφράστηκαν εκεί πέρα, στον κοινό τόπο και χρόνο.
Σοφία: Όταν πρωτοσυναντηθήκαμε με τον Κώστα δεν ξέραμε τι θέλαμε να κάνουμε. Είχαμε και οι δύο μια αίσθηση περισσότερο, και μέσα από τις συναντήσεις που κάναμε είχαμε πει ότι ο καθένας θα φέρνει κάτι να δείξει σε σχέση με πώς θα εξελίξει τη δουλειά. Ήταν σα workshop!
Κώστας: Αυτό που ήταν σίγουρο σχεδόν από την αρχή ήταν ότι εσύ έλεγες ότι θέλεις να κάνεις ζωγραφική κι εγώ ότι θέλω να κάνω γλυπτική.
Σοφία: Αλλά ξεκινήσαμε από τόσο basic! Πήγαινα εγώ στο σπίτι του, ερχόταν αυτός στο εργαστήριο, και αυτό μας βοήθησε πολύ και στο να κρατήσουμε έναν καλό ρυθμό σε σχέση με τη δουλειά, αλλά και το feedback: βλέποντας εγώ τη δουλειά του Κώστα τού έλεγα τι σκέφτομαι, κι αυτός μιλούσε για τα δικά μου. Σίγουρα είναι το εξωτερικό μάτι που σε βοηθάει να σκεφτείς. Όλοι οι καλλιτέχνες νομίζω το έχουν αυτό. Και αυτοί που δουλεύουν μόνοι τους, κάποια στιγμή καλούν έναν φίλο με τον οποίον νιώθουν κοντά για να ακούσουν τη γνώμη του. Χρειάζεται ένα μάτι απ` έξω.
Κώστας: Ναι, μόνο που σ` αυτή την περίπτωση υπάρχει ένα πιο ολοκληρωμένο σύμπαν, το κάνει ο άλλος λίγο πριν τελειώσει, ενώ σε μας έγινε πιο σταδιακά και πιο οργανικά, με κάποιο τρόπο.

Ήταν μέρος της διαδικασίας και του τρόπου που επιλέξατε να δουλέψετε, στην ουσία. Ήσασταν ανοιχτοί και στην παρουσία και στην κριτική του άλλου κι αυτό το πράγμα διαμορφώνει το προσωπικό σας έργο. Είναι ισχυρή η παρουσία του άλλου σ` αυτή την περίπτωση. Είναι σα να συνυπογράφει το έργο. Είναι παρών εκεί. Εμπεριέχεται κι αυτός.
Σοφία: Ναι, με έναν τρόπο συμβαίνει. Γιατί και στις στιγμές της αμηχανίας, εκεί που είσαι τόσο μέσα στη δουλειά, που το έργο σου σού φαίνεται τελείως ξένο…
Κώστας: …ή δεν ξέρεις πώς συνδέεσαι εσύ μ` αυτό…
Σοφία: …ο άλλος σε βοηθάει να το ξεπεράσεις και να μη φρικάρεις.
Κώστας: Παίζει αυτό το ρόλο το καθαρό μάτι. Τόσο μέσα, ώστε να μπορεί να δει και απ` έξω.
Σοφία: Όμως αυτό δε θα συνέβαινε αν με τον Κώστα δεν είχαμε κάποιες κοινές βάσεις.

Έχετε μια κοινή καταγωγή.
Σοφία: Ναι, δε μπορείς να το κάνεις αυτό με τον καθένα. Πρέπει ο άλλος να καταλαβαίνει πού θέλεις να το πας.
Κώστας: Και δε μπορείς να το κάνεις με τον καθένα αυτό, να εκτίθεσαι σε κάθε φάση.

Για μένα έρχεται στο μυαλό μου η λέξη «εμπιστοσύνη». Είναι απαραίτητο να φτιάξεις ένα πλαίσιο πολύ σταθερό για να μπορέσεις να κυκλοφορήσεις όπως ακριβώς θέλεις και το μυαλό σου και η ενέργειά σου να επενδύσει σ` αυτό το πράγμα, χωρίς να προφυλάσσεσαι πώς θα σε δει ο άλλος.
Κώστας: Ναι, έχει κάτι από μια ερωτική σχέση. Σα να κυκλοφορείς γυμνός μπροστά στον άλλο.

Δεν είναι η γύμνια ακριβώς. Είναι σαν να κυκλοφορείς με το τρύπιο βρακί, με το ξεχειλωμένο λάστιχο. Αυτό είναι το πρόβλημα. Οι στιγμές που δεν είναι τόσο γοητευτικές, που νομίζεις μάλλον ότι δεν είναι τόσο γοητευτικές για τον άλλον. Και μπαίνεις τη διαδικασία να βγεις απέξω και να δεις τον εαυτό σου σαν ένας εραστής που σε κρίνει.
Κώστας: Είναι ερωτικοσυντροφικό περισσότερο. Γιατί στο ερωτικό μπορεί να υπάρχει το ξεχειλωμένο λάστιχο.
Σοφία: Είναι σημαντικό και το ότι δεν υπάρχει ανταγωνισμός.
Κώστας: Έχουμε εκπαιδευτεί σ `αυτό.

“Μήλα”

Έχετε περάσει από κρίσεις ανταγωνισμού, ζήλειας παλιότερα; Γιατί για να δουλεύετε αυτό με τόση φυσικότητα που περιγράφετε, αναρωτιέμαι μήπως σας έχει συμβεί σε προηγούμενο επεισόδιο.
Κώστας: Σίγουρα σε προηγούμενο επεισόδιο έχουν υπάρξει διαφωνίες, γκρίνιες, κι αυτά μπορεί από κάτω να κρύβανε και ανταγωνισμούς, χωρίς να το καταλαβαίνουμε καθαρά. Τώρα ήταν τόσο μεγάλη η ανάγκη να είναι καλά τα πράγματα, που δεν πήγε καθόλου προς τα κει.

Για μένα, θέλει πολλή ευφυΐα και ισχυρή συναισθηματική νοημοσύνη για να φτάσεις να ομολογήσεις ότι σε έχω τόσο πολλή ανάγκη σ` αυτή τη διαδικασία και θέλω τόσο πολύ να συμβεί αυτό το πράγμα που θα βάλω και τον εγωισμό στην άκρη.
Σοφία: Η αλήθεια είναι ότι όταν για κάποιο λόγο θέλεις να δείξεις δουλειά και δεν υπάρχει ένα πλαίσιο να σε στηρίζει αλλά χρειάζεσαι κάπως να στηριχτείς από κάπου, είναι μια λύση αυτό. Είναι αυτό που γράφει το δελτίο τύπου του Κώστα: με και χωρίς στήριξη. Mε έναν τρόπο εμείς είμαστε με και χωρίς.
Κώστας: Είμαστε εκτός πλαισίου αλλά έχουμε τη μεταξύ μας στήριξη.

Γι` αυτό μιλήσαμε πριν για την ανάγκη. Από κάπου πρέπει να το πάρεις αυτό το πράγμα. Και από τη στιγμή που δε γίνεται θεσμικά – η, αν θες, δεν αρκεί μόνο αυτό – το παίρνεις από κάπου αλλού.
Σοφία: Δεν υπάρχει στήριξη, αλλά όταν το κάνεις μ` αυτό τον τρόπο δε νιώθεις εκτός.

Πώς το εννοείτε το «εκτός»;
Σοφία: Είναι μια ερώτηση τι είναι το εντός και τι το εκτός. Το να μην είσαι σε μια γκαλερί, μπορεί να σημαίνει ότι είσαι εκτός. Ενώ αν είσαι ενεργός και αναγνωρίζεσαι εσύ και η δουλειά σου, σε κάνει κι αισθάνεσαι αλλιώς, όχι εκτός, κι ας μην έχεις στήριξη.
Κώστας: Η στήριξη είναι μια κατεύθυνση που μπορούν να πάρουν τα πράγματα, δεν είναι και μονόδρομος. Καταφέρνεις να είσαι ορατός. Μπορείς να το κάνεις διαφορετικά από ό,τι το κάνει κάποιος άλλος, αλλά στην ουσία στο ίδιο αποτέλεσμα κάπως καταλήγεις

Σοφία, ποιος ήταν ο προσωπικός σου λόγος σ` αυτό που έκανες;
Σοφία: Εγώ δουλεύω πολύ και δεν είχα δείξει μια δικιά μου ενότητα. Έφτασα σε ένα σημείο που ένιωθα πως ήθελα πολύ να το κάνω. Παρότι δεν είχα κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μου, αισθανόμουν ότι έχω φτάσει σε ένα σημείο όπου υπάρχουν πολλά ώριμα, έτοιμα να βγουν προς τα έξω. Η τέχνη έχει πολλά μικρά βήματα, που σε πάνε από ένα σημείο σε άλλο, και κάποια στιγμή λες «τώρα κάτι γίνεται». Καμιά στιγμή δεν είναι τυχαία. Και ήθελα να ασχοληθώ πολύ και με το τοπίο και η έκθεση με τους DSK είχε το στοιχείο της τοπιογραφίας επίσης.

Ο Κώστας Τζημούλης

Για σένα Κώστα ποιο ήταν το προσωπικό σου κίνητρο, το προσωπικό σου αίτημα;
Κώστας: Όλο αυτό με τη στήριξη το είδα και σε σχέση με τα υλικά, από τη στιγμή που κάπως ήθελα να ασχοληθώ με τη γλυπτική, αλλά και μεταφορικά: πώς καταφέρνεις να κάνεις κάτι εκτός πλαισίου, χωρίς στήριξη κ.λπ. Και σίγουρα με ενδιέφερε όλο αυτό που κάνω σε σχέση με το σπίτι. Μικρές κινήσεις και χειρονομίες μες στο σπίτι, όλα γίνονται πιο homemade. Έτσι προέκυψε και το publication, που είναι το αποτέλεσμα μιας δουλειάς δύο χρόνων.

Φαίνεται ότι έχεις μεγάλη εξοικείωση με το σπιτικό τοπίο.
Κώστας: Μία αφετηρία αποτελεί κι αυτό, που σαν υλικό και σαν πυρήνας ήθελε να βγει.
Σοφία: Ο χώρος παίζει μεγάλο ρόλο. Ο Κώστας μού μετέφερε το σπίτι – εργαστήριο με το publication – γιατί στην ουσία στο σπίτι δουλεύει. Και το άλλο γλυπτική είναι στην ουσία, απλά είναι μια γλυπτική πιο μικρών κινήσεων, τελετουργιών μέσα στο σπίτι, πιο εφήμερη θα `λεγε κανείς. Και τα έργα του Κώστα πάλι εφήμερα είναι.. Κι ένα κοινό που βγήκε από αυτή τη ζύμωση ήταν το στοιχείο της μη μονιμότητας των πραγμάτων, της μη διάρκειας τελικά.

Για μένα είναι ένα πράγμα: και οι φωτογραφίες στο σπίτι έχουν γλυπτική διάσταση και τα υλικά του σπιτιού, της Ασκληπιού 99, είναι φθαρτά και εφήμερα. Και το άλλο επίσης, Κώστα, που εμένα μ` αρέσει πάρα πολύ είναι ότι χρησιμοποιείς γύψο, που θυμίζει τσιμέντο. Τα σπίτια στην Ελλάδα είναι φτιαγμένα από αυτό το υλικό. Σα να πέρασες από μία μηχανή του κιμά όλο το σπίτι σου και να του έδωσες μια καινούρια φόρμα. Κάπως έτσι το είδα.
Κώστας: Πολύ μου αρέσει αυτό που λες!

Το άλλο που σκεφτόμουνα είναι ότι στις φωτογραφίες σου βλέπω πολλή σχέση με τις τοπιογραφίες της Σοφίας. Κι εσύ αυτό που κάνεις είναι τοπιογραφία με έναν άλλο τρόπο. Κι αυτή ίσως είναι μία σκέψη που κουβαλάτε από τους DSK. Κι η αλήθεια είναι ότι ο πυρήνας DSK ήταν το τοπίο.
Σοφία: Το τοπίο με μια ευρύτερη έννοια. Και το τοπίο μιας καλλιτεχνικής παραγωγής ευρύτερης, αλλά και το τοπίο με την έννοια του πώς κοιτάμε τα πράγματα, πώς υπάρχει ο χώρος και πώς τελικά διαμορφώνεται και μέσα από όλες αυτές τις συνδέσεις, τη συνεχή κίνησή μας σ` αυτόν.

Το συμβάν τότε ποιο είναι, αφού είμαστε συνέχεια μέσα στο τοπίο;
Σοφία: Το συμβάν είναι η εντύπωση του τοπίου μέσα μας, η οποία δε μπορεί να διαχωριστεί από την εμπειρία μας σε σχέση μ` αυτό. Μπορεί να βρεθείς και στο πιο ωραίο τοπίο του κόσμου, κι αν έχεις μια κακή εμπειρία το τοπίο αλλάζει μέσα σου, δε μένει το ίδιο. Το τοπίο δεν είναι ανεξάρτητο από την εσωτερική μας κατάσταση. Το τοπίο το διαμορφώνουμε αλλά μας διαμορφώνει κιόλας.

Η Σοφία Σιμάκη

Θέλω να σου πω πως όταν μπήκα στο χώρο σου είχα μια πολύ έντονη συναισθηματική αντίδραση, ένιωσα μια οικειότητα και τρυφερότητα αλλά και μια επίθεση. Κατάλαβα αυτό που συνέβαινε και υπήρχαν όλα αυτά τα επίπεδα, ένιωθα σα να άκουγα έναν άνθρωπο να μου λέει «προσπαθώ να βγάλω νόημα. Είμαι στο κέντρο αυτών των πραγμάτων και προσπαθώ να βγάλω νόημα.» Αυτή είναι η δική μου ερμηνεία. Μέσα σε όλα αυτά τα επίπεδα διαμορφώθηκε μέσα μου αυτή η απλή πρόταση και μου άρεσε αυτό. Βέβαια, αν το τραβήξω κι άλλο, βγάζω και νόημα. Σα να ξεκινάει από το σπίτι, ασκήσεις μικροσκοπικές, λίγο εμμονικές ίσως, με τις επιφάνειες, τη γλυπτικότητα, μετά μπαίνει σε ένα τοπίο πιο ανοιχτό και μετά γίνεται όλο αυτό κάτι συγκεκριμένο, τα γλυπτά του Κώστα, τα πολτοποιημένα. Τα πολτοποιώ και τα ξαναπαρουσιάζω γιατί τώρα αποφάσισα ότι είναι αυτό.
Σοφία: Ωραία σύνδεση! Και μ` αρέσει που συνέδεσες τις δύο εκθέσεις. Θέλαμε να ειδωθούν και μαζί και χώρια. Κι ο Κώστας κι εγώ προσπαθούμε να μη δουλεύουμε μια φόρμα. Προσπαθούμε να ακολουθούμε μια ειλικρινή σχέση με τα πράγματα παρά να εγκαθιδρύσουμε μια ταυτότητα καλλιτεχνική ή ένα στυλ.

Αυτό είναι μια απόφαση που πήρες ή είναι μια τάση δική σου;
Σοφία: Και τα δύο είναι, απλά νομίζω ότι ο καθένας βρίσκει έναν τρόπο με τον οποίο θέλει να δουλέψει και να υπάρξει στο ευρύτερο καλλιτεχνικό τοπίο. Βρίσκεις τι είναι αυτό που σε κάνει να νιώθεις καλύτερα τη δεδομένη στιγμή. Αλλά και αποφασίζεις μέσα σου ότι αυτή τη στιγμή, αυτή τη σχέση θέλεις να έχεις με τα πράγματα. Και αυτό δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό.
Κώστας: Κι αυτό διαμορφώνει τις σχέσεις που έχεις γενικότερα με τα πράγματα.

Εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου σχετικά με το πού θες να πας; Μερικές φορές δεν είναι ορατά, δεν έχουν αρθρωθεί ακόμη.
Κώστας: Νιώθω ότι πρέπει να υπάρχει μια ευκρίνεια, μια καθαρότητα σ` αυτά που κάνω.

Εννοώ όταν προκύπτει μια ανάγκη, μία τάση, μία έλξη μέσα στη συνθήκη, πηγαίνεις προς τα κει χωρίς να το επεξεργαστείς; Είναι άλλος ο τρόπος λειτουργίας αν αναρωτιέσαι πρώτα το γιατί.
Κώστας: Σίγουρα κάποια στιγμή πρέπει να πάρεις αποφάσεις.
Σοφία: Κάθε στιγμή πρέπει να αποφασίζεις ότι το πράγμα είναι αυτό. Παρ` όλο που βγάζει ρίζες σε διάφορες κατευθύνσεις και προεκτάσεις. Είναι ωραίο και ταυτόχρονα ματαιωτικό.
Κώστας: Όταν τελειώνει κάτι έχει μια ματαίωση. Είσαι τόσο πολύ μέσα, έχεις την επιμέλειά του, και ξαφνικά σταματά και αφήνει ένα κενό. Δηλαδή μετά τα εγκαίνια έρχεται ένα άδειασμα. Το οποίο μπορεί να συμβαίνει και στις παραστάσεις. Αλλά το θέατρο είναι πιο συλλογικό και μαλακώνει.
Σοφία: Πάντως εμένα μ` ενδιαφέρει το αινιγματικό στοιχείο που και ο Κώστας έχει στη δουλειά του, αν και ζητά την καθαρότητα. Το να μπορείς να δώσεις στον άλλο κλειδιά για να διαβάσει ένα πράγμα. Δε μ` ενδιαφέρει να δώσω κάτι ολοκληρωμένο. Μ` ενδιαφέρει το ατελές, το ανοιχτό. Επίσης είναι και μια ειλικρίνεια προς τον εαυτό μου το να μην παριστάνω ότι καταλαβαίνω ακριβώς τι κάνω, γιατί δεν ισχύει και δε θέλω να ισχύει κιόλας.

Το καταλαβαίνω απόλυτα. Είναι πάρα πολύ πραγματικό, πολύ αληθινό αυτό που λες.
Σοφία: Πιθανό άλλοι να θέλουν μεγαλύτερο έλεγχο, να έχουν την επιθυμία πιο φανερών συσχετισμών μες στη δουλειά.

Εγώ το εννοώ από την πλευρά ότι πάντα είναι ένα προσωπικό βλέμμα, μια προσωπική αφήγηση, μια προσωπική ιστορία. Δεν είναι μια πανανθρώπινη αλήθεια. Γι` αυτό είναι πάντα ατελές κι ανοιχτό. Δεν είναι επιστήμη. Δεν είναι μονοσήμαντη απάντηση σε μια ερώτηση
Κώστας: Και ούτε καταλήγεις σε απάντηση η συμπεράσματα. Δε θες να αποδείξεις κάτι.

Ναι, το θέμα σου είναι η ερώτηση και πώς επεξεργάζεσαι αυτή την ερώτηση. Και ποια είναι η επόμενη ερώτηση που θα κάνετε;
Κώστας: Δεν έχει έρθει η επόμενη ερώτηση! Ακόμα είμαστε σ` αυτή.


Το Κουβεντολόι αυτό δε θα μπορούσε να γίνει χωρίς την φυσική παρουσία του Χαρίλαου Τρουβά και την πολύτιμη επιμέλειά του στο κείμενο. Οι Ιστορίες του Ματιού τον ευχαριστούν από καρδιάς. ♥♥♥

Λινκς για τις εκθέσεις:
Χωρίς αρματούρα / Μήλα